با سلام خدمت همراهان عزیز مجموعه الکتروشایلی. در این مقاله قصد داریم در مورد كليد حفاظت جريان نشتی و کاربرد آن برای شما صحبت کنیم. حتما با ما همراه باشید تا در این رابطه بیشتر با هم صحبت کنیم.
كليد حفاظت جريان نشتی چیست؟
کلید جریان نشتی که به اختصار RCBO نامیده می‌شود و به اصطلاح در بازار به محافظ جان شناخته شده است. کلیدی است که با مقایسه جریان‌های فاز و نول، اختلاف جریان فاز و نول را با استفاده از یک ترانسفورماتور با هسته چنبره‌ای محاسبه کرده و در صورتی که اختلاف جریان وجود داشته باشد (برایند جریان فاز و نول عددی به غیر از صفر شود.)، مدار را قطع می‌کند.
یکی از دلایل ایجاد این اختلاف جریان، به وجود آمدن مسیری برای برگشت جریان به غیر از نول است (به عنوان مثال اتصال فاز با بدنه فلزی دستگاه برقی). در این شرایط این جریان‌های نشتی توسط فیوزها یا کلیدهای مینیاتوری شناخته نمی‌شوند. و اگر مدار قطع نگردد ممکن است اتفاقاتی نظیر آتش سوزی و برق گرفتگی رخ دهد. در صورتی که کلید حافظت جریان نشتی (کلید محافظ جان) استفاده گردد. مدار ظرف چند صدم ثانیه، نشتی جریان را شناسایی و قطع خواهد کرد.
انواع تیپ RCBOها بر اساس نوع جریان اتصال کوتاه:
تیپ AC: در صورتی که جریان سینوسی باشد، بدون در نظر گرفتن جریان نشتی ناگهانی و یا تدریجی عکس العمل نشان می‌دهد.
تیپ A: در صورتی که جریان سینوسی یا پالس های DC باشد، بدون در نظر گرفتن جریان نشتی ناگهانی و یا تدریجی عکس العمل نشان می‌دهد.
تیپ B: در صورتی که جریان سینوسی، DC یا پالس DC باشد، بدون در نظر گرفتن جریان نشتی ناگهانی و یا تدریجی عکس العمل نشان می‌دهد.
انواع طبقه بندی کلیدهای RCBO
- بدون تاخیر آنی
- نوع تاخیری (تیپ S)
انواع كليد حفاظت جريان نشتی
این کلید از دو نوع RCCB و RCBO است.
کلید RCCB
کلید RCCB، کلید جریان نشتی است. که در برابر جریان نشتی عکس العمل نشان می‌دهد و عملکردی مانند توضیحات بالا دارد.
کلید RCBO
کلید RCBO، کلیدی است که علاوه بر جریان نشتی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه هم واکنش نشان می‌دهد و عملکردی مانند توضیحات بالا دارد. و به این نوع کلیدها کلید ترکیبی یا RCBO گفته می‌شود.
حساسیت جریان در RCD (RCBO) چیست؟
مقدار جریانی نشتی که کلید RCD تشخیص می‌دهد مقدار حساسیت آن را مشخص می‌کند.
این کلید در دو نوع حساسیت بالا و حساسیت متوسط ساخته می‌شود.
نوع حساسیت بالا دارای تشخیص جریان‌های نشتی کمتر از ۳۰ میلی امپر است.
نوع حساسیت متوسط دارای تشخیص جریان‌های نشتی کمتر از ۵۰۰ میلی آمپر و بیشتر از ۳۰ میلی آمپر است.
در ساختمان‌های مسکونی نوع حساسیت بالا استفاده می‌شود. و بیشتر زمانی استفاده می‌شود که ارت ساختمان خیلی خوب و موثر نیست.
نوع دوم بر اساس استانداردهای توصیه شده در سیستم‌های TT استفاده شود.
نکته: نوع سومی از این کلید نیز وجود دارد که دارای حساسیت کم در حد بیشتر از ۵۰۰ میلی آمپر است. بعضا از این نوع کلید در سیستم‌های اتصال زمین TN و IT استفاده می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده كليد حفاظت جريان نشتی
كليد حفاظت جريان نشتی عمدتا از یک هسته و یک رله سنجش جریان تشکیل شده است.
1-1) هسته مغناطیسی:
هسته مغناطیسی کلید محافظ جان مانند ترانسفورماتور کار می‌کند. هسته اولیه‌ی آن تمام جریان‌های مدار را که تحت نظر گرفته می‌شوند اندازه‌گیری می‌کند. و هسته‌ی ثانویه‌ی آن انرژی رله جریان را تامین می‌کند. اگر جریان نشتی یا خطا در مدار وجود داشته باشد، حاصل جمع برداری جریان‌ها صفر نیست و منجر به جریان نشتی می‌شود.
اگر مقدار جریان نشتی بالاتر از آستانه از پیش تعیین شده کلید (IΔn) باشد، رله سنجش جریان باعث باز شدن اتصال اصلی داخل دستگاه (کلید یا قطع کننده مدار) می‌شود.
1-2) رله سنجش جریان:
رله سنجش جریان در کلید جریان نشتی از یک سیم‌پیچ مغناطیسی تشکیل شده است و تا زمانی که هیچ جریان خطایی وجود نداشته باشد، یک میله فلزی را در حالت بدون حرکت و ثابت (بسته) نگه می‌دارد.
این میله فلزی بر روی محوری ثابت است و از سیم‌پیچ رله انرژی خود را جهت حرکت دریافت می‌کند.
نحوه عملکرد کلید محافظ جان RCD
کلید محافظ جان (RCCB) در شرایط عادی و بدون خطا در حال کار کردن است.
I2=-I1
I1+I2=0
مقدار جریان خروجی (فاز) برابر با مقدار جریان برگشتی (نول) است.
اگر هیچ جریان باقیمانده‌ای وجود نداشته باشد، هیچ شار مغناطیسی در هسته ایجاد نمی‌شود.
سیم پیچ رله‌ی سنجش جریان تحریک نشده و کنتاکت داخلی دستگاه در حالت بسته است.
بنابراین کلید جریان نشتی به‌صورت عادی در حال کار کردن است. مقدار جریان خروجی (فاز) برابر با مقدار جریان برگشتی (نول) است.
اگر هیچ جریان باقیمانده‌ای وجود نداشته باشد، هیچ شار مغناطیسی در هسته ایجاد نمی‌شود. سیم پیچ رله‌ی سنجش جریان تحریک نشده و کنتاکت داخلی دستگاه در حالت بسته میباشد. بنابراین کلید جریان نشتی به‌صورت عادی در حال کار کردن است.
کلید جریان نشتی در حالت وقوع خطا در حال کار کردن است.
I2=I1
I1+I2=Id
مقدار جریان خروجی (فاز) با مقدار جریان برگشتی (نول) متفاوت است.
جریان باقیمانده باعث به‌وجود آمدن شار مغناطیسی در هسته می‌شود، و جریانی را تولید می‌کند که باعث تحریک رله سنجش جریان می‌شود.
برای کلیدهای جریان نشتی سه‌پل یا چهارپل، همه هادی‌ها (فازها و نول) وارد هسته می‌شوند و در هنگام استفاده از این نوع کلیدها، نکته زیر را در نظر داشته باشید:
هادی نول باید همیشه در مسیر کلید محافظ جان قرار گیرد و هادی PE هرگز نباید از کلید جریان نشتی عبور کند.
از شما سپاسگزاریم که تا انتهای این مقاله با الکتروشایلی همراه بودید. برای خرید محصول کلید محافظ جان می‌توانید با صحبت با کارشناسان اقدام به سفارش نمائید و از نازلترین قیمت برای تهیه محصول بهره ببرید.
