در این مقاله قرار است به شما بگوییم که بریکر چیست؟ و تفاوت آن با دژنکتور و سکسیونر چیست. حتما با ما همراه باشید تا یک بار برای همیشه تفاوت بریکر، دژنکتور و سکسیونر را با هم بدانیم.
شاید شما هم اصطلاحاتی همچون سکسیونر، دژنکتور،بریکر و امثالهم به گوش تان خورده باشد و شاید گاهاً این اصطلاحات را درک نکرده باشید.
در ادامه به معرفی این تجهیزات خواهیم پرداخت و پس از آن انواع دژنکتورها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
سکسیونر چیست؟
سکسیونر همانند دژنکتور یک کلید قطع کننده‌ی مدار است اما با این تفاوت که زیر بار نمی‌توان به عنوان قطع کننده مدار از آن استفاده کرد.
سکسیونر را نمی‌توان به عنوان یک کلید قطع کننده مدار در زیر بار استفاده کرد. و هرگاه سکسینور در مدار است و می‌خواهیم سکسینور را قطع کنیم، قبل از آن باید برق اصلی به وسیله دژنکتور قطع شده باشد.
اما مواقعی که مصرف کننده ها کم قدرت هستند می‌توان از سکسیونر برای قطع و وصل مدار استفاده کرد. در مواقعی که بار خیلی سنگین نیست از دژنکتور استفاده نمی‌شود.
به طور مثال در بالای ترانس‌های کاهنده ۲۰ کیلو ولت به ۴۰۰ ولت که در خیابان‌ها وجود دارد سکسیونر نصب است که با همان سکسیونر برق ۲۰ کیلو ولت را قطع می‌کنند.
از سکسیونرها در وروری و خروجی دژنکتورها نیز استفاده می‌کنند تا در مواقع تعمیر و نگه‌داری از آنها استفاده شود.
از سکسیونر می‌توان جهت بی برق بودن مدار در حین تعمیرات و… به خوبی بهره برد. چون کنتاکت‌های آن به خوبی قابل مشاهده است و از بی برق بودن شبکه مطمئن خواهیم شد.
سکسیونر قابل قطع زیر بار
در اغلب موارد، نصب کلید قدرت با قابلیت قطع و وصل سریع ضروری نیست. همچنین در بسیاری از شبکه‌ها و پست‌های کوچک، نصب کلید قدرت، سکسیونر و وسایل مربوط به نصب آنها هزینه‌های بالایی را به سیستم تحمیل می‌کند. لذا در این گونه موارد، از سکسیونر قابل قطع زیر بار یا کلید بار استفاده می‌شود. این کلید فشار قوی علاوه بر انجام وظایف یک سکسیونر، وظیفه‌ی قطع جریان در شبکه را به مانند یک کلید قدرت پایین انجام می‌دهد، لذا در این سکسیونرها وسیله‌ای برای قطع فوری جرقه تعبیه می‌شود.
قدرت وصل این سکسیونرها بسیار زیاد بوده و قادر به وصل جریانهای ۲۵ تا ۷۵ کیلو آمپر (حداكثر جریان مؤثر) است. اما قدرت قطع آنها بسیار کمتر از قدرت وصلشان است و در حدود جریان نامی آنها (که بین مقادیر ۴۰۰ تا ۱۵۰۰ آمپر است) خواهد بود. با توجه به این قابلیت‌ها، می‌توان نتیجه گرفت که این کلیدها برای قطع جریان اتصال کوتاه به کار نمی‌روند و در صورت استفاده در شبکه فشارقوی، لازم است قدرت قطع کلید از قدرت اتصال کوتاه آن بیشتر باشد و یا این کلید به قطع کننده‌ی جریان اتصال کوتاه جداگانه مجهز گردد.
طبقه بندی کلیدهای جداکننده زمین یا سکسیونر
سکسیونرها بر اساس نوع ماده عایق، ساختمان، نوع عملکرد و محل نصب دسته بندی می‌شوند.
سکسیونرها بر اساس نوع ماده عایقی شامل سکسیونرها با عایق هوا و سکسیونرها با عایق SF6 هستند.
سکسیونرها بر اساس ساختمان به سکسیونرهای افقی با قطع از یک نقطه، نوع افقی با قطع از دو نقطه و سکسیونرهای عمودی دسته‌بندی می‌شوند.
سکسیونرها بر اساس نوع عملکردشان شامل سکسیونرها با مکانیزم موتوری، مکانیزم دستی و ترکیب مکانیزم دستی و موتوری هستند.
هم چنین سکسیونرها بر اساس محل نصب در دسته های نصب در محیط باز (کلاس خارجی) و نصب در محیط بسته (کلاس داخلی) قرار می‌گیرند.
انواع سکسیونر
انواع سکسیونر شامل تیغه‌ای مثل سکسیونرهای زمین، کشویی، دوار مثل سکسیونر خط و مدل قیچی است.
انواع سکسیونر دوار
یک پایه : یک پایه ثابت و یکی متحرک
دو پایه : دو پایه متحرک
سه پایه : حول محور وسط مانند شکل حرف T
بریکر چیست؟
اگر دژنکتور را از زبان فرانسوی به انگلیسی ترجمه کنیم به کلمه Circuit breaker خواهیم رسید که همان بریکر یا مدار شکن یا به اصطلاح قطع کننده است.
پس متوجه شدیم بریکر و دژنکتور در حقیقت کلیدهای قابل قطع زیر بار هستند. اما به صورت عمومی و بازاری اگر بررسی کنیم، در برق فشار متوسط و فشار قوی کلیدهای قابل قطع زیر بار را دژنکتور می‌گویند و کلیدهایی مانند کلید مینیاتوری کلید اتومات و… که در تابلو برق صنعتی از آنها استفاده می‌شود را بریکر می‌گویند.
دژنکتور چیست؟
دژنکتور یک کلید قدرت است که قابل قطع زیر بار است. به این صورت که اگر مصرف کننده وصل باشد و جریانی از دژنکتور عبور کند با توجه به مکانیزمی که برای آن طراحی شده می‌تواند در حالی که مصرف کننده روشن است، مدار را قطع کند.
اگر معنی لغوی دژنکتور را بررسی کنیم متوجه می‌شویم که این یک لغت فرانسوی است که این صورت نوشته می‌شود: Disjoncteur، برخلاف تصور عموم که آن را یک کلمه انگلیسی می‌پندارند. در سایت ما در باب یک مقاله کامل گفتیم که دژنکتور چیست و چه کاربردی دارد که توصیه می‌کنیم حتما آن را بخوانید.
دژنکتور علاوه بر قطع مدار به صورت دستی، مدار را در مواقع بروز اتصال کوتاه حفاظت می کند دقیقا مانند یک کلید مینیاتوری mcb
معرفی انواع دژنکتورها
حال که یاد گرفتیم دژنكتور چيست و تفاوت سکسیونر و دژنکتور هم چیست، به معرفی دژنکتورها می‌پردازیم.
دژنکتور در مدل‌ها مختلفی وجود دارند که پایین به آنها خواهیم پرداخت. قبل از آن به سراغ عملکرد دژنکتور می‌پردازیم.
عملکرد دژنکتور
برای عمل قطع و وصل دژنکتور فنرهای جداگانه‌ای تعبیه می‌شود. این فنرها هر کدام به یک شفت محرک متصل‌اند. فنر وصل دژنکتور اغلب دارای مکانیزم شارژ دستی و یا موتوری است و فنر قطع توسط انرژی آزاد شده فنر وصل شارژ می‌شود.
عمل آزادسازی فنرها نیز از طریق تحریک یک ضامن توسط بوبین های قطع و وصل صورت می‌پذیرد. هر دژنکتور برای مکانیزم قطع و وصل خود دارای بوبین‌های جداگانه‌ای به نام بوبین وصل و بوبین قطع است.
این بوبین‌ها هم به طور دستی و هم کنترل از راه دور (رله و اتاق فرمان) فرمان می‌گیرند. عمل حفاظت در تابلوها از طریق فرمان‌هایی است که از سوی رله برای کلید ارسال می‌شود. این فرمان‌ها در نهایت به برق دار شدن بوبین‌های قطع یا وصل و عمل کردن دژنکتور منجر می‌شود.
حالا که با عملکرد دژنکتور آشنا شدیم نوبت به معرفی و توضیح مدل‌های مختلف دژنکتور می‌رسد.
دژنکتور روغنی (OCBS)
این نوع دژنکتور مکانیزم قطع و وصل آن داخل یک محفظه فولادی پر از روغن قرار دارد و به وسیله فنر قوی که دارد عمل قطع و وصل صورت می‌گیرد.
این مدل دژنکتور کمتر استفاده شده و با مدل های دیگر جایگزین شده است. از معایت این مدل دژنکتور، خطر منفجر شدن محفظه پر از روغن است.
دژنکتور با گاز عایقی SF6
این مدل دژنکتور به صورت کامل با گاز SF6 عایق شده و نسبت به سایر مدل‌ها کوچکتر و کم صداتر است. لذا در جاهایی که با کمبود فضا مواجه شدیم و صدای قطع و وصل برای ما مهم بود این مدل مناسب است.
دژنکتور با خلاء
این مدل دژنکتور در موقع قطع و وصل آن، نه گازی وجود دارد و نه روغن و از مکانیزم خلاء(محفظه خالی بدون هوا) استفاده می‌شود. این کلیدها کم صدا هستند و اغلب در اماکن عمومی مانند مترو از آنها استفاده می‌شود.
در این مقاله سعی کردیم بگوییم سکسیونر چیست و تفاوت آن با دژنکتور و بریکر چیست. از شما سپاسگزاریم که تا انتهای این نوشته همراه ما بودید. حتما برای خرید تجهیزات برق صنعتی از کمک کارشناسان الکتروشایلی استفاده کنید. تا بهترین انتخاب را برای خود رقم بزنید. و در هزینه خود صرفه جویی چشم‌گیری داشته باشید.
