محافظ ولتاژ جریان چیست ؟
محافظ ولتاژ جریان، به عنوان یکی از اجزای اصلی در سیستم‌های الکتریکی، مسئولیت حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر نوسانات شدید و ناگهانی ولتاژ و جریان را بر عهده دارد. این دستگاه به طور خودکار و سریع به ورودی سیگنال‌های ناپایدار و خطرناک ولتاژ و جریان واکنش نشان داده و از تجهیزات متصل به آنها جلوگیری می‌کند. از این رو، محافظ ولتاژ جریان یک جلادنده اثرات مخرب ناشی از نوسانات برق میباشد و می‌تواند مواردی چون خرابی تجهیزات، افت شدید کیفیت خدمات الکتریکی، و هزینه‌های تعمیرات را به شدت کاهش دهد.
شاید فکر کنید که با وصل کردن لوازم الکتریکی خود به پریزهای دیواری، می‌توانید از وقوع مشکلات جلوگیری کنید. اما این ایده اشتباه است! با توجه به اختلالات ممکن در شبکه توزیع برق، شرایط نامساعد جوی، و زیرساخت‌های ناپایدار، خطرات آسیب به وسایل الکتریکی شما افزایش می‌یابد. به همین دلیل، نصب یک محافظ ولتاژ مرکزی برای ساختمان شما ضروری است تا از سوانح ناخواسته جلوگیری کرده و ایمنی و عمر مفید وسایل الکتریکی خود را افزایش دهید.
این محافظت‌کننده در مواردی که ولتاژ و جریان به صورت ناگهانی افزایش یا کاهش یابد، به محافظهای فعال مبدل شده و تجهیزات را از خطرات پنهان مانند سوختگی یا خرابی ناشی از نوسانات الکتریکی محافظت می‌کند. با نصب این دستگاه در شبکه‌های الکتریکی خود، می‌توانید از دیگر مزایایی نظیر افزایش عمر مفید تجهیزات، افزایش کارایی سیستم، و حفظ سلامت تجهیزات بهره‌مند شوید.
محافظ ولتاژ جریان چیست؟
یکی از اجزای حیاتی در سیستم الکتریکی خانه‌ها، محافظ ولتاژ جریان یا محافظ مرکزی برق است. این تجهیزات با ارتباط مستقیم با سیستم الکتریکی، از انتقال نوسانات به ساختمان جلوگیری می‌کنند. در صورت افزایش ولتاژ برق، محافظ وارد عمل شده و با مسدود یا هدایت به زمین، از آسیب به تجهیزات الکتریکی جلوگیری می‌کند. این روش باعث حفاظت و ایمنی تجهیزات می‌شود.
ویژگی برجسته این محافظ، قابلیت اتصال به زمین در حین نوسانات شدید است. بدون اتصال به زمین، کارایی محافظ برق به درستی صورت نخواهد گرفت. در نصب محافظ، از مهندسان برق خواهید خواست که اتصال به زمین ساختمان را با دقت بررسی کنند.
در بهترین حالت، این محافظ‌ها تا نوسانات 40000 آمپر و بیشتر را متوقف می‌کنند. نصب هشداردهنده یا چراغ آلارم در این محافظ‌ها بسیار اهمیت دارد، زیرا اطلاع از شدت نوسانات به وقوع پیش آمده و اقدامات لازم را فراهم می‌کند. برای بهره‌مندی بیشتر، نصب محافظ جریان کل بین جعبه قطع‌کننده و کنتور برق ضروری است.
توجه داشته باشید که نصب این محافظ به دلیل حساسیت‌هایش، نیاز به مهندس برق متخصص و با تجربه دارد. این متخصصان علاوه بر بررسی اتصال به زمین، هر نقصی در سیستم برق را شناسایی و تصحیح می‌کنند.
با دلایل متعدد نوسانات برق آشنا شوید
همانطور که می‌دانید، نوسانات فعلی با سرعت بسیار زیادی رخ می‌دهند. این نوسانات، قدرتی را دارند که می‌توانند تأثیر بسزایی بر تمام وسایل الکتریکی خانه‌تان بگذارند. به همین دلیل بهتر است ابتدا با تغییرات رایج الکتریکی آشنا شوید تا اهمیت محافظهای کل ساختمان را درک کنید.
قطع خطوط برق
بادهای شدید ممکن است باعث قطع برق در نزدیکی خانه شما شوند. در این شرایط، قطعی ناگهانی برق خانه شما را تهدید می‌کند و ممکن است باعث خرابی لوازم خانگی شما شود. البته این خاموشی ممکن است علت‌های دیگری نیز داشته باشد.
افزایش ناگهانی مصرف برق
گاهی اوقات در مناطقی مشخص به دلیل افزایش ناگهانی مصرف برق از سوی نیروگاه، میزان برق در کل منطقه به شدت افزایش یابد.
نوسانات و افت ولتاژ: پیش شرایط و راه‌های پیشگیری
۱- دلایل داخل ساختمان
در برخی موارد، ولتاژهای ناپایدار در داخل ساختمان به ویژه در برخی اجزای آن مشاهده می‌شوند. این مشکلات ممکن است ناشی از استفاده از سیم‌های کم‌کیفیت برای اتصال مصرف‌کننده به نقاط ورودی باشد، و همچنین از اتصالات ضعیف و نادرست که می‌توانند به افت ولتاژ در مدارهای داخلی منجر شوند. این افت ولتاژ به تلفات حرارتی تبدیل می‌شود و ممکن است خطرات جدی ایجاد کند. برای اینکه این مشکلات مهم‌ترین علل افت ولتاژ را بشناسیم، توجه به جزئیات اتصالات و سیم‌کشی در داخل ساختمان ضروری است. همچنین لازم است این افت ولتاژ را هنگام بارگذاری بیش از حد مدار اندازه‌گیری کرد.
۲- مشکلات ناشی از شبکه
اگر افت ولتاژ در پنل‌ها بدون اتصال مصرف‌کننده قابل مشاهده باشد، احتمالاً مشکل از شبکه برق خارجی است و با ورود مصرف‌کننده‌ها به ساختمان ایجاد مشکل می‌شود. علل این مشکلات می‌تواند به فواصل دور، ظرفیت ناکافی پست تغذیه محلی و یا مصرف همزمان برق تمام مشترکین برگردد. در این حالت، تدابیری نظیر افزایش فاصله از پست تغذیه محلی یا بهینه‌سازی ظرفیت پست می‌تواند بهبود موقعیت ایجاد کند.
۳- افزایش ناگهانی مصرف برق
افزایش ناگهانی مصرف برق نیز یکی از علل نوسانات و افت ولتاژ است. در صورتی که در لحظه‌ای از روز مصرف برق به شدت افزایش یابد، مانند روشن شدن اجاق مایکروویو یا اتوی برقی، افت ولتاژ احتمالاً تشدید خواهد شد. از این رو، نصب محافظ ولتاژ جریان و کنترل دقیق ولتاژ در لحظات بارگذاری بیش از حد موثر است. برای اطمینان از بهترین کارایی این تجهیزات، نصب آنها بین جعبه قطع‌کننده و کنتور برق توصیه می‌شود.
حفاظت کامل در برابر نوسانات جریان با استفاده از انواع تجهیزات
تاکنون ما در مورد انواع نوسانات جریان و منشاهای آنها صحبت کرده‌ایم، اما حالا نیاز به بررسی انواع حفاظت‌های موجود داریم که بسته به نوع مصرف‌کننده و نوع نوسانی که به آن آسیب می‌رساند، تعیین‌کننده حمایت می‌شوند.
استفاده از UPS برای حفاظت
در برخی موارد، مصرف‌کنندگانی وجود دارند که در مقابل ضربه‌ها، نوسانات یا قطع برق بسیار حساس و آسیب‌پذیر هستند، از جمله سیستم‌های تجهیزات پزشکی، سیستم‌های کامپیوتری و ابزارهای دقیق. بهترین راه برای حفظ ولتاژ ثابت در این موارد، نصب یک سیستم UPS است. این سیستم به شما امکان می‌دهد تا به طور کامل از خود در برابر تمام مشکلات شبکه محافظت کنید. در یو پی اس UPS، نیروی ورودی فقط به عنوان شارژر برای باتری استفاده می‌شود و انرژی به صورت مداوم ذخیره می‌شود.
استفاده از ترانسفورماتور برای ولتاژ ثابت
در برخی موارد، می‌توان از ترانسفورماتور هایی استفاده کرد که ولتاژ خروجی را ثابت نگه می‌دارند. تثبیت کننده‌ها یا تثبیت کننده‌های ولتاژ از جمله نوسان‌سازها و تثبیت کننده‌های ولتاژ هستند. این تجهیزات بسته به نیاز دسترسی عمومی یا برای مصرف‌کننده خاص قابل محاسبه و نصب می‌باشند.
پر استفاده ترین تثبیت کننده ولتاژ
استابلایزر، تثبیت کننده ولتاژ پرکاربردترین تجهیز در مواقعی است که در شبکه برق با مشکل افت ولتاژ روبرو هستیم و مصرف‌کنندگان از فاصله‌های دور از ترانسفورماتورهای اداره برق بهره‌مندند. این تجهیزات تضمین می‌کنند که ولتاژ خروجی به طور پایدار و بدون نوسان باقی بماند و محافظت از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در مقابل تغییرات غیرمنتظره ولتاژ را انجام می‌دهد.
سخن نهایی
علاوه بر اقدامات مطرح شده، گزینه‌های حفاظتی دیگری نیز در بازار عرضه شده‌اند که در مواجهه با خطراتی نظیر ولتاژ پایین و بالا، قابلیت قطع خروجی را دارند تا از آسیب به مصرف‌کننده جلوگیری کنند. این نوع تدابیر حفاظتی، بهتر از عدم حفاظت، مورد توجه قرار گرفته‌اند و در راستای رفع ریشه‌ی مشکل و ایجاد حلول موثر عمل می‌کنند.
شرکت‌های مختلف انواع مختلفی از این دستگاه‌های حفاظت الکتریکی را تولید کرده‌اند که در بازار به ارمغان آمده و انتخابات متنوعی را برای مصرف‌کنندگان فراهم کرده‌اند.
