تعریف خازن
خازن یک قطعه الکترونیکی است که می‌تواند انرژی الکتریکی را درون خود ذخیره کند. خازن از دو پلیت فلزی تشکیل شده است که با یک لایه ماده الکتریکی (معمولاً هوا، پلاستیک، سرامیک و یا شیشه) جدا شده‌اند. وقتی یک ولتاژ بر روی پلیت‌های فلزی خازن قرار میگیرد، بار الکتریکی در آن ذخیره می‌شود و وقتی خازن باز می‌شود، این بار از خود آزاد می‌شود.
قدرت خازن (که به فراوانی خازن ذخیره شده یا کاپاسیتانس خازن نیز گفته می‌شود) به مقدار پارامترهای خازنی مانند فاصله بین پلیت‌ها، مساحت پلیت‌ها و ماده الکتریکی مورد استفاده بستگی دارد. خازن به دلیل دارا بودن خاصیت ذخیره‌سازی انرژی الکتریکی، در مدارهای الکترونیکی به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار میگیرد.
تعریف خازن صنعتی
خازن صنعتی، خازنی است که برای کاربردهای صنعتی ساخته شده است. این خازن‌ها معمولاً از مواد با کیفیت و بسیار مقاوم بهره می‌برند که در برابر شرایط سخت و نامناسب محیط صنعتی مانند ارتعاش، گرد و غبار، رطوبت و تغییرات دما، مقاومت داشته باشند.
خازن صنعتی از طریق ذخیره و تخلیه انرژی الکتریکی، می‌تواند در بسیاری از کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار گیرد، از جمله در موتورهای الکتریکی، دستگاه‌های الکترونیکی، تجهیزات جریان مستقیم و متناوب، سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی، سیستم‌های صوتی و تصویری، و سایر دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی.
بسته به نوع کاربرد خود، خازن صنعتی ممکن است با ظرفیت و ولتاژهای مختلفی در دسترس باشد و به طور گسترده ای در صنایع مختلف از جمله صنایع برق، الکترونیک، خودروسازی، مخابرات و سایر صنایع استفاده می‌شود.
وظیفه خازن
وظیفه اصلی خازن، ذخیره و تخلیه انرژی الکتریکی است. خازن به دلیل دارا بودن خاصیت ذخیره‌سازی انرژی الکتریکی، در مدارهای الکترونیکی به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار میگیرد. به‌طور کلی، خازن در مدارهای الکتریکی برای انتقال، تقویت و تنظیم سیگنال‌های الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد.
بسته به نوع کاربرد، خازن‌ها می‌توانند در کاربردهای مختلفی مانند فیلترهای صوتی، فیلترهای رادیویی، دیودهای خازنی، سلول‌های خازنی، محرک‌های خازنی، تحلیلگرهای طیفی و افزایندهای جفت طرفدار کاربرد داشته باشند.
علاوه بر این، خازن در برخی موارد به عنوان تثبیت ولتاژ نیز استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال، خازن‌ها در مدارهای تغذیه برق از آن جهت استفاده می‌شوند که ولتاژ برق مستقیم را تثبیت کنند و از نوسانات ناخواسته جلوگیری کنند.
به‌طور خلاصه، وظیفه اصلی خازن، ذخیره و تخلیه انرژی الکتریکی است و در مدارهای الکترونیکی به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار میگیرد.
تابلو برق خازنی
تابلو برق خازنی یا کنترلر خازنی، یک تجهیز الکترونیکی است که برای بهبود عملکرد سیستم‌های الکتریکی و کاهش افت ولتاژ در شبکه‌های برق مورد استفاده قرار میگیرد. این تابلوها به‌طور گسترده در صنایع مختلفی مانند صنایع فولاد، شیمیایی، معدنی، پالایشگاهی، نفت و گاز، برق و… استفاده می‌شوند.
تابلو برق خازنی شامل یک یا چند خازن متصل به یک یا چند مدار کنترلی است. هدف اصلی این تابلوها، تعادل جریان برق بین مخارج مختلف یک سیستم برقی و جلوگیری از بارزش گرفتن تجهیزات و نیز بهبود عملکرد ماشین‌آلات الکتریکی و کاهش هزینه‌های انرژی است.
عمدتاً، تابلو برق خازنی در سه مورد استفاده می‌شود: کنترل فاز (Phase Control)، کنترل ولتاژ (Voltage Control) و کنترل فرکانس (Frequency Control). در کنترل فاز، تابلو برق خازنی به منظور تعادل جریان بین سه فاز استفاده می‌شود، در کنترل ولتاژ به منظور کاهش افت ولتاژ در خطوط انتقال برق و در کنترل فرکانس به منظور کنترل فرکانس جریان الکتریکی استفاده می‌شود.
در کل، تابلو برق خازنی به دلیل قابلیت کنترل و تنظیم جریان برق و کاهش افت ولتاژ در شبکه‌های برق، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد و به بهبود عملکرد و صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک می‌کند.
بانک خازنی
بانک خازنی مجموعه‌ای از خازن‌های الکترولیتیک یا پلی‌استر است که به صورت سری یا موازی به یکدیگر متصل شده‌اند. بسته به نوع کاربرد، بانک خازنی ممکن است شامل چندین خازن با ظرفیت‌ها و ولتاژهای مختلف باشد.
از بانک خازنی در مدارهای الکترونیکی برای انبار کردن انرژی الکتریکی و تأمین جریان الکتریکی به دستگاه‌ها و سیستم‌ها استفاده می‌شود. این مدارها در برخی کاربردهای الکترونیکی، مانند منابع تغذیه و تجهیزات ارتباطی، بسیار حائز اهمیت هستند.
بانک خازنی معمولاً در مدارهایی استفاده می‌شود که نیاز به جریان الکتریکی با پایداری بالا دارند. با افزایش ظرفیت بانک خازنی، توان و قدرت این مدارها نیز افزایش می‌یابد. به عنوان مثال، در مدارهای تقویت کننده صوتی، بانک خازنی به عنوان یک فیلتر استفاده می‌شود تا نویز و سر و صدای موجود در سیگنال را حذف کند و سیگنال خروجی با کیفیت بهتری تأمین شود.
در مدارهایی که نیاز به جریان الکتریکی با پایداری بالا دارند، بانک خازنی می‌تواند در زمان‌هایی که بار بیشتری از منبع تغذیه برقی مورد نیاز است، به عنوان یک منبع تغذیه فرعی وارد عمل شود و جریان الکتریکی مورد نیاز را تأمین کند.
همچنین بانک خازنی در مدارهایی که به عنوان منابع تغذیه قطبی استفاده می‌شوند، برای کاهش تحمل تغییرات ولتاژ و افزایش پایداری ولتاژ خروجی به عنوان یک منبع تغذیه با پایداری بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
در کل، بانک خازنی یکی از قطعات مهم در مدارهای الکترونیکی است که به عنوان یک منبع تغذیه فرعی، فیلتر، تثبیت کننده ولتاژ و یا منبع تزریق جریان مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع خازن صنعتی
خازن‌های صنعتی به دلیل مقاومت بالا، پایداری و ظرفیت بالا، در بسیاری از کاربردهای الکترونیکی و صنعتی استفاده می‌شوند. برخی از انواع خازن صنعتی عبارتند از:
۱. خازن‌های الکترولیتیک: این خازن‌ها از دو الکترود فلزی تشکیل شده‌اند که درون یک محلول الکترولیتی حاوی یون‌های الکترولیتی قرار دارند. این خازن‌ها به دلیل ظرفیت بالا، ابعاد کوچک، ولتاژ پایین و قیمت مناسب، در بسیاری از کاربردهای الکترونیکی وصنعتی استفاده می‌شوند.
۲. خازن‌های فولادی: این خازن‌ها از دو صفحه فولادی با فاصله‌ای کوچک تشکیل شده‌اند که بر روی یکدیگر قرار داده می‌شوند. این خازن‌ها به دلیل پایداری و طول عمر بالا، در کاربردهای صنعتی مانند قدرت‌برق و الکترونیک قدرت، استفاده می‌شوند.
۳. خازن‌های پلی‌استر: این خازن‌ها از دو صفحه فلزی موجود درون یک پلی‌استر نازک تشکیل شده‌اند و به دلیل ظرفیت بالا، ولتاژ پایین و پایداری بالا، در بسیاری از کاربردهای الکترونیکی وصنعتی استفاده می‌شوند.
۴. خازن‌های سرامیکی: این خازن‌ها از دو صفحه فلزی موجود درون یک ماده سرامیکی تشکیل شده‌اند. به دلیل ابعاد کوچک، پایداری بالا، ظرفیت بالا و ولتاژ پایین، در بسیاری از کاربردهای الکترونیکی مانند تلفن همراه، کامپیوتر و تجهیزات محابراتی مورد استفاده قرار میگیرد.
برندهای خازن صنعتی
همانطور که می‌دانید، خازن‌های صنعتی به دلیل کارایی بالا و اهمیت آن در صنعت، در بازار بسیار پررنگ هستند و بسیاری از شرکت‌ها خازن‌های صنعتی را تولید می‌کنند. در ادامه، نام برخی از معروف‌ترین برندهای خازن صنعتی را ذکر خواهیم کرد:
- خازن PKC
- خازن Pars Capasitor
- خازن Pars Fanal
- خازن Lifasa
- خازن Frako
- خازن ISBS
- خازن Chint
همچنین، باید گفت که تعداد برندهای تولید کننده خازن صنعتی بسیار زیاد است و ممکن است شرکت‌های دیگری نیز در بازار وجود داشته باشند.
جمع بندی
خازن های صنعتی یک نوع خازن الکترولیتی با ظرفیت بالا هستند که در صنایع مختلف برای کاربردهای مختلفی مانند کاهش نویز، بالابردن ضریب توان، تنظیم ولتاژ و جریان، اصلاح فاز و … استفاده می شوند.
این خازن ها در اندازه ها و ظرفیت های مختلفی در دسترس هستند و می توانند برای برقراری و تثبیت ولتاژ در سیستم های توزیع برق، کنترل موتورهای القایی، تنظیم ولتاژ خروجی در منابع تغذیه، کنترل فرکانس در اینورتر ها و سیستم های پیشرفته الکترونیکی و … استفاده شوند.
از دیگر کاربردهای خازن های صنعتی می توان به افزایش کارایی سیستم های تولید و انتقال برق، کاهش هزینه های انرژی، کاهش خطاهای اندازه گیری و … اشاره کرد. این خازن ها به دلیل داشتن ظرفیت بالا، می توانند به طور موثری به بهبود عملکرد سیستم های الکتریکی و الکترونیکی کمک کنند.
