ساختار کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری یا همان MCB نوعی تجهیز الکترومکانیکی است که جهت حفاظت از مدار استفاده می شود و به صورت اتوماتیک عمل می کند. کلیدهای مینیاتوری جهت قطع نمودن مداری که دچار اضافه بار و اتصال کوتاه شده استفاده می شود. کلیدهای مینیاتوری جایگزینی مناسبی برای انواع فیوز ها می باشند.
ساختار کلید مینیاتوری
اجرای تشکیل دهنده انواع کلید مینیاتوری شامل موارد زیر است:
- پوسته
- بی متال
- مگنت
- جرقه گیر
پوسته
اجزا داخلی کلید مینیاتوری در داخل پوسته ای از جنس پلاستیک و سرامیک ها قرار گرفته اند که از آن در مقابل گرد و خاک محافظت می نماید.
مگنت
مگنت ها این امکان را دارا می باشند که با آزاد کردن ضامن مکانیکی باعث حفاظت آنی در مقابل اتصال کوتاه گردند. هنگامی که جریان گذرا از سیم پیچ از یک مقدار خاص بیشتر گردد، مگنت فعال می گردد. لازم به ذکر است که مگنت در حالت اضافه بار فعال نمی گردد.
جرقه گیر
از جرقه گیر به جهت شکستن و خاموش کردن جرقه استفاده می گردد.
بی متال
بی متال ها می توانند با سنجش جریان طولانی مدتی که بیشتر از جریان نامی است، حفاظت اضافه بار را انجام دهند.
عملکرد کلید مینیاتوری
در حالت وجود اضافه بار در واقع زمانی که جریان بیشتر از جریان نامی از MCB می گذرد،بی متال گرم می گردد و شروع به خم شدن می کند و ضامن مکانیکی خود را آزاد می نماید. مدت زمان خم شدن بی متال وابسته به مقدار جریانی است که از آن می گذرد. هر چه جریان بیشتر شود، انحراف بی متال سریعتر انجام می شود. در حالت اتصال کوتاه، جریان گذرا از مگنت پیستون را به سمت ضامن حرکت می دهد. در نتیجه ضامن به صورت آنی آزاد می شود و بلافاصله اتصالات را آزاد می کند.
نحوه انتخابصحیح کلید مینیاتوری
در هنگام انتخاب کلید مینیاتوری باید ب به موارد زیر توجه نمود:
- کاربرد
- ولتاژ عملیاتی : توجه به نوع ولتاژی که کلید مینیاتوری برای کارکرد در آن طراحی شده است.
- مشخصات منحنی قطع : که منحنی عملکرد کلید مینیاتوری گفته می شود که نوع این کلید را مشخص می نماید.
- فرکانس : فرکانسی که کلید مینیاتوری برای کارکرد در آن طراحی شده است.
- قدرت قطع : بیشترین جریان اتصال کوتاهی که بدون خرابی که مینیاتوری می تواند تحمل کند را می گویند.
- دمای محیط : دمای محیط پیرامون که در آن کلید مینیاتوری می تواند عملکرد صحیحی داشته باشد.
- شدت جریان و تعداد پل ها: میزان جریان مورد استفاده به جریان بار تجهیزات محافظت شده و دمای محیط بستگی دارد. کلید مینیاتوری در جریان های 6A-10A-16A-20A-25A-32A-45A-50A-63A-80A-100A-125A تولید می شود. کلید مینیاتوری به صورت تک و دو و سه و چهار پل موجود می باشند.در حالت دو و سه و چهار پل، تعداد دو یا سه یا چهار MCB تک پل در کنار هم قرار می گیرندو اهرم آن ها ترکیب می شود. در نتیجه خطا از هر کدام از پل، تمام پل ها با هم باز می شوند.
از انواع کلیدهای مینیاتوری پر کاربرد در ایران می توان به برندهای زیر اشاره نمود:
قطعی کلید مینیاتوری و وجود خطای احتمالی
کلید مینیاتوری می تواند در زمان اتصال کوتاه و یا وجود اضافه بار یا حتی هنگامی که کمتر از جریان نامی باشد در حالتی که نرخ آمپر MCB به درستی انتخاب نگردیده باشد دچار قطعی می شود. علت این قطعی و خطا باید مشخص گردد و خطا باید قبل از روشن شدن مجدد آن برطرف گردد. اگر کلید مینیاتوری قطع گردد، ابتدا باید خطای آشکار همانند اتصال کوتاه یا اضافه بار چک گردد. حتی لامپ های LED ذوب شده این امکان را دارا می باشند که کلید مینیاتوری را قطع نمایند. اگر هیچگونه خطای آشکاری وجود نداشته باشد، تا زمان خنک شدن کامل MCB ها صبر نمایید و سپس آن را روشن نمایید. اگر کلید مینیاتوری مجددا بلافاصله بعد از روشن شدن قطع شود، مدار دچار اتصال کوتاه شده است. اما اگر بعد از روشن کردن مجدد چند دقیقه قطع شدنش به طول بکشد، امکان اضافه بار در مدار یا تجهیزات وجود خواهد داشت. ابتدا خطا در مدار یا تجهیزات را برطرف نمایید و سپس MCB را روشن کنید.