تپ چنجر در ترانسفورماتور چیست؟
تپ چنجر یک ابزار اساسی در ترانسفورماتورها است که برای تغییر نسبت تبدیل و تنظیم ولتاژ خروجی در سطوح معمولی شبکه‌های ثانویه به کار می‌رود.
این دستگاه با تنظیم اپراتور تپ چنجر، نقاط اتصال به سیم‌های پیچ ترانسفورماتور را تغییر داده و باعث می‌شود که از تعداد بیشتر یا کمتری از سیم‌های پیچ استفاده شود، تا ولتاژ به میزان مطلوب تغییر یابد.
اگر با مفهوم تپ چنجر و انواع آن آشنا نیستید، در این مقاله توسط تیم تخصصی الکترو شایلی، به دقت با تپ چنجر در ترانسفورماتور آشنا می‌شوید. ادامه مطلب را با ما دنبال کنید تا اطلاعات جامعی را در این زمینه به دست آورید.
تپ چنجر ترانسفورماتور چیست؟
تپ چنجر یک ابزار بسیار حیاتی در دنیای ترانسفورماتورهاست، که به عنوان یک کلید تنظیم ولتاژ یا لغزانه شناخته می‌شود. این اجزای اساسی در ترانس‌های توزیع و قدرت به کار می‌روند و هدف اصلی آن‌ها کنترل و تغییر ولتاژ در شرایط و موقعیت‌های مختلف در ترانسفورماتور است.
تپ چنجر با جابه‌جایی روی سیم‌های پیچ ترانسفورماتور، تغییراتی در ولتاژ ایجاد می‌کند و به بهبود ایده‌آل ولتاژ کمک می‌کند. از دیگر ویژگی‌های این ابزار می‌توان به تنظیم ولتاژ خروجی ثانویه با تغییر نسبت سیم‌پیچ اولیه و ثانویه اشاره کرد.
زیرا ترانسفورماتورها به عنوان یکی از اجزای اصلی شبکه قدرت عمل می‌کنند و برای تغییر سطح ولتاژ استفاده می‌شوند، نصب تپ چنجر بر روی آن‌ها از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. این اقدام به ترانسفورماتورها در اجرای وظایف بهتر کمک می‌کند. با استفاده از تپ چنجر روی ترانسفورماتور، می‌توان به راحتی ولتاژهای مختلف را تنظیم کرد.
حال که با اصول تپ چنجر آشنا شدید، در ادامه مقاله با تیم متخصص الکترو شایلی همراه شوید تا انواع مختلف تپ چنجر را به شما معرفی کرده و با تفاوت‌ها و کاربردهای هر یک از آن‌ها آشنا شوید.
انواع تپ چنجر
تپ چنجر، به عنوان یکی از مؤلفه‌های اساسی در ترانسفورماتورها، برای تنظیم ولتاژ بازنشسته می‌شود، همانطور که در مقالات قبلی توضیح داده شد. این تجهیزات مهم در دو نوع بدون بار و تحت بار موجود هستند، هر یک با شرایط مشخص خود و کاربردهای منحصر به فرد.
تپ چنجر بدون بار
تپ چنجر بدون بار یکی از انواع تپ چنجرها در ترانسفورماتورهاست که برای اجرای وظیفه‌های خود، ترانسفورماتور را از مدار جدا و مجدداً وصل می‌کند. به عبارت دیگر، هنگامی که تپ چنجر بدون بار وظیفه تغییر ولتاژ را دارد، منبع برق اصلی به طور کامل قطع می‌شود و تغییرات در تپ چنجر به صورت دستی اعمال می‌شوند.
در شرایطی که نسبت دور ترانس به تغییرات پیاپی نیاز ندارد، تپ چنجر بدون بار به کار گرفته می‌شود. این نوع تپ چنجر توانایی متوقف کردن رابطه الکتریکی میان ترانسفورماتور و منبع برق را دارد و معمولاً بر روی ترانس‌های با قدرت و ولتاژ کم نصب می‌شود.
تپ چنجرها در این ترانسفورماتورها عمدتاً نقش ترمینال را ایفا می‌کنند و می‌توان با دستیابی به تنظیمات دستی، خطوط رابط ترانس را از یکدیگر جدا کرد. همچنین، از طریق تنظیمات دستی می‌توان خطوط ورودی منبع برق را به یک ترمینال دیگر متصل کرد. گاهی نیز، تغییرات در این نوع تپ چنجر از طریق سوئیچ یا کلیدها، تنظیم ولتاژ را ممکن می‌سازد.
در ادامه، می‌توان به این نکته اشاره کرد که می‌توان از این نوع تپ چنجرها در شرایطی که ترانس توزیع در ولتاژ بالا در سمت سیم پیچ اولیه نیاز به جایگزینی سیستم انتقال میزان نامی دارد، بهره برد. در این حالت، تپ چنجر بدون بار فقط یک‌بار در زمان نصب استفاده می‌شود.
تپ چنجر تحت بار
تپ چنجر تحت بار، یکی از اقسام مهم تپ چنجرها در ترانسفورماتورهاست که به عنوان ترانسفورماتور تحت بار نیز شناخته می‌شود. این نوع تپ چنجر در ترانسفورماتورهای شبکه توزیع و قدرت کاربرد فراوانی دارد.
در حین انجام وظیفه تنظیم ولتاژ، تپ چنجر تحت بار به بدون قطع منبع برق و جدا شدن ترانسفورماتور از مدار متصل است. این رویکرد جلوگیری از خسارات مالی و جانی جبران ناپذیر ناشی از قوس زدن را دارد.
دو نکته اساسی در حین استفاده از تپ چنجر تحت بار حائز اهمیت است. ابتدا، باید توجه داشت که مدار بار در هیچ شرایطی قطع نشود تا از قوس زدن جلوگیری شود. ثانیاً، هیچ بخشی از سیم‌پیچ اولیه و ثانویه نباید در هنگام تغییر ولتاژ توسط تپ چنجر دچار اتصال کوتاه شود. با رعایت این نکات، تپ چنجر تحت بار به صورت اتوماتیک و بدون دخالت دست وظایف خود را انجام می‌دهد.
از تپ چنجر تحت بار در ترانسفورماتورهایی که امکان قطع برق در منبع وجود ندارد، استفاده می‌شود. این امر به ترانسفورماتورهای پیشرفته، مجهز و گران‌قیمت تر اعتماد ویژه می‌کند.
تپ چنجر تحت بار به سه نوع مکانیکی، نیمه الکترونیکی و تمام الکترونیکی تقسیم می‌شود، هرکدام با وظایف خاص خود. این انواع تپ چنجر با دارا بودن سی و سه تپ، امکان انجام وظایف در محدوده مثبت و منفی ده درصد از نرخ ترانسفورماتور نامی را فراهم می‌کنند و اجازه تغییر ولتاژ خروجی را می‌دهند.
ترانسفورماتورهای مجهز به تپ چنجر تحت بار عمدتاً از کلیدهای انتخاب تپ یا تپ سلکتور برای تنظیم ولتاژ استفاده می‌کنند. این سوئیچ‌ها با لبه‌های زوج و فرد، همچنین لبه‌های سوئیچ هدایت‌گر، در زمان تحت بار عملکرد دستگاه و تنظیم ولتاژ به کار می‌روند.
جمع بندی
این مقاله به‌وسیله تیم مهندسی شرکت الکتروشایلی به زبان ساده و روشن تدوین شده است تا شما با تپ چنجرها و انواع آن به‌طور کامل آشنا شوید.
اگر علاقه‌مند به گسترش دانش خود در این زمینه هستید و سوالات بیشتری دارید، خوشحال می‌شویم که به بخش پشتیبانی سایت الکترو شایلی مراجعه کنید. تیم ما آماده است تا به تمام سوالات شما پاسخ دهد و ابهامات را برطرف سازد. از ارتباط مستقیم با کارشناسان ما استفاده کنید تا به بهترین نحو از تجربه‌ی شما در این حوزه بهره‌مند شوید.
