به طور معمول جهت محافظت از موتور الکتریکی در برابر اضافات بار از بی متال استفاده می کنند. کار این رله ها بر پایه اختلاف ضریب انبساط طولی دو فلز می باشد.
با عبور جریان از بی متال ،دو فلز موازی گرم شده و طول آنها افزایش یافته. به دلیل اینکه ضریب انبساط طولی یکی از فلزات بیشتر از فلز دیگر است،فلزها سمت فلزی که ضریب انبساط طولی کمتری دارد خم می شوند و در نتیجه آن مسیر عبور جریان کنتاکت ها باز شده و مدار قطع می شود.
عملکرد بی متال در جریان بالا
اگر از بی متال را در رنج های جریان بالا استفاده کنیم، از ترانسفورماتور جریان CT برای اندازه گیری جریان استفاده می گردد و هادی قدرت از داخل CT عبور داده می شود و توسط CT جریان ایجاد می شود از حول هادی به سیم پیچ ثانویه منتقل می گردد سپس به وسیله قسمت فرمان بی متال امنیت مصرف کننده تامین می گردد، اگر از حد تنظیم شده تجاوز نماید، قسمت فرمان بی متال عمل می کند و در نهایت، مدار فرمان را قطع می نماید، که سبب قطع کل مدار می شود.
انواع رله
به این خاطر که رله ها می توانند جریانی قوی تر از جریان ورودی را هدایت نمایند می توان آن ها را به نوعی تقویت کننده نیز دانست. رله ها معمولاً در گذشته با سیم پیچ ساخته می‌شدند و از جریان برق جهت تولید کردن میدان های مغناطیسی و باز و بسته کردن مدار استفاده می کرند. در حال حاضر تعداد زیادی از رله ها به صورت جامد و از جنس مواد نیمه هادی ساخته شده اند و اجزای متحرک در آنها وجود ندارد. انواع رله ها در سیستم های توزیع ب هشرح زیر می باشد:
-
رله کنترل ولتاژ
-
رله خطای زمین
-
رله کنترل فاز
-
رله حرارتی (بی متال)
-
رله زمانی (تایمر)
ساختمان داخلی بی متال یا رله حرارتی
-
پیچ تغییر وضعیت به دو حالت دستی و اتومات (حالت A، اتوماتیک و حالت H، دستی)
-
ترمینال های خروجی جهت ارتباط به کابل های مصرف کننده (T1، T2 و T3)
-
کنتاکت های باز و بسته مدار فرمان (باز یا همان NO با شماره های 97 و 98 / بسته یا همان NC با شماره های 95 و 96)
-
دکمه ریست یا برگشت به حالت اولیه (جهت برگرداندن مجدد بیمتال به مدار)
-
زبانه یا پیچ جهت تنظیم جریان یا حساسیت بیمتال (این جریان را با توجه به شدت جریان نامی موتور که روی پلاک آن نوشته شده است، تنظیم می کنیم. تنظیم یک بی متال بستگی به مشخصه های موتوری دارد که قرار است محافظت شود.)
-
تیغه های مسی جهت اتصال به کنتاکتور (شاخک های بالای بی متال)
مواردی که باعث قطع مدار توسط می شود
-
سیم بندی کوتاه
-
نقص عملکرد موتور
-
نقص در رله بیمتال
-
اضافه بار روی موتور
-
قطع یکی از فاز های ورودی (خطای دو فاز)
