تابلو برق صنعتی

تعریف تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی، تابلویی است که برای مدیریت و کنترل تجهیزات برقی و الکترونیکی در صنایع مختلف ساخته میشود. این تابلوها به منظور مدیریت و کنترل تجهیزات برقی مانند موتورها، پمپ ها، صفحات گرمایی، دماگیر ها، و سایر تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

در واقع تابلو برق صنعتی یک محفظه فلزی یا پلاستیکی است که برای کنترل و توزیع برق در صنایع مختلف از جمله کارخانه ها، پالایشگاه ها، نیروگاه ها و … استفاده می شود. این تابلوها از تجهیزات الکتریکی مختلفی مانند فیوز، کنتاکتور، رله، کلید، شینه و … تشکیل شده اند که هر کدام وظایف خاص خود را دارند.

تابلو برق صنعتی شامل مجموعه ای از سوئیچ ها، رله ها، فیوزها، مدارهای الکتریکی، نمایشگرها، تقویت کننده ها، و دستگاه های اندازه گیری است که به یکدیگر وصل شده اند و در کنترل و مدیریت تجهیزات برقی در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند.

تابلو برق صنعتی معمولاً بر اساس نیازهای مشتری و اطلاعات مهندسی ایجاد می شود و در اندازه ها، شکل، و قابلیت های مختلف موجود است. این تابلوها باید بر اساس استانداردهای ایمنی و الکتریکی معتبر طراحی و ساخته شوند تا مشکلاتی مانند برق گرفتگی و آتش سوزی را جلوگیری کنند و ایمنی کارکنان و تجهیزات را تضمین کنند.

کاربرد تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی یک سیستم الکترونیکی است که برای کنترل، مانیتورینگ و حفاظت از دستگاه‌ها، تجهیزات و سیستم‌های الکتریکی در صنایع مختلف استفاده می‌شود. این تابلوها شامل مجموعه‌ای از قطعات الکترونیکی مانند موتورها، سنسورها، ترانس‌ها، کلید حرارتی، مقاومت‌ها، کنتاکتور  و … می‌باشند که توسط یک سیم کشی مناسب به یکدیگر متصل شده‌اند.

این تابلو برق صنعتی در انواع صنایع از جمله صنایع نفت و گاز، صنایع شیمیایی، صنایع فولاد، صنایع خودرو، صنایع برق و الکترونیک، صنایع دارویی و … استفاده می‌شود. این تابلوها برای اجرای فرآیندهای صنعتی مختلف نظیر تولید، توزیع و مصرف برق، کنترل دما، فشار، سرعت، جریان و … طراحی و ساخته می‌شوند.

استفاده از تابلو برق صنعتی به عنوان یک نقطه کنترل مرکزی برای کنترل و مانیتورینگ سیستم‌های الکتریکی، عملکرد بهتر و ایمنی بیشتری را به همراه خواهد داشت. همچنین این تابلوها به دلیل قابلیت برنامه‌ریزی و اتصال به سیستم‌های اتوماسیون، بهبود کارایی، کاهش خرابی‌ها و هزینه‌ها و کاهش زمان تعمیر و نگهداری در سیستم‌های صنعتی منجر خواهد شد.

اهمیت تابلو برق در صنعت

تابلو برق صنعتی نقش حیاتی در صنعت ایفا می کند. بدون تابلو برق، توزیع و کنترل ایمن و کارآمد برق در محیط های صنعتی غیرممکن خواهد بود.

اهمیت تابلو برق در صنعت را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

1. حفاظت:

• حفاظت از جان انسان: تابلو برق با استفاده از تجهیزات حفاظتی مانند فیوز، رله و کلید اتوماتیک، از جان انسان در برابر خطرات الکتریکی مانند برق گرفتگی و شوک الکتریکی محافظت می کند.
• حفاظت از تجهیزات: تابلو برق با استفاده از تجهیزات حفاظتی مانند فیوز و رله، از تجهیزات الکتریکی در برابر اضافه بار، اتصال کوتاه و سایر خطرات الکتریکی محافظت می کند.
• حفاظت از محیط زیست: تابلو برق با جلوگیری از اتلاف انرژی و نشت مواد خطرناک، به حفظ محیط زیست کمک می کند.

2. کنترل:

• کنترل و توزیع برق: تابلو برق امکان توزیع و کنترل برق را در سطوح مختلف ولتاژ و جریان فراهم می کند.
• کنترل از راه دور: تابلو برق های مدرن امکان کنترل از راه دور را از طریق سیستم های اتوماسیون صنعتی فراهم می کنند.
• کنترل و مانیتورینگ: تابلو برق امکان مانیتورینگ و پایش وضعیت تجهیزات الکتریکی را فراهم می کند.

3. راندمان:

• افزایش راندمان: تابلو برق با توزیع و کنترل صحیح برق، به افزایش راندمان و بهره وری انرژی در صنعت کمک می کند.
• کاهش هزینه ها: تابلو برق با حفاظت از تجهیزات و افزایش راندمان، به کاهش هزینه های تولید در صنعت کمک می کند.

4. ایمنی:

• ایجاد محیط ایمن: تابلو برق با استفاده از درب ها و قفل های مناسب، از دسترسی افراد غیرمجاز به تجهیزات الکتریکی جلوگیری می کند و به این ترتیب، ایمنی محیط کار را افزایش می دهد.
• کاهش خطرات: تابلو برق با استفاده از تجهیزات حفاظتی، خطرات الکتریکی را در محیط های صنعتی کاهش می دهد.

5. انعطاف پذیری:

• قابلیت ارتقا: تابلو برق های صنعتی به گونه ای طراحی شده اند که به راحتی می توان آنها را ارتقا داد و تجهیزات جدیدی به آنها اضافه کرد.
• قابلیت تنظیم: تابلو برق های صنعتی را می توان متناسب با نیازهای خاص هر صنعت تنظیم کرد.

در مجموع، تابلو برق صنعتی یک جزء حیاتی در صنعت است که نقش مهمی در حفاظت، کنترل، راندمان، ایمنی و انعطاف پذیری سیستم های الکتریکی ایفا می کند.

تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق صنعتی

تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق صنعتی شامل قطعات الکترونیکی و الکتریکی متفاوتی هستند که برای کنترل، مانیتورینگ و حفاظت و قطع و وصل جریان برق در سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی استفاده می‌شوند.

تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق صنعتی شامل موارد زیر میباشد:

بدنه تابلو برق (باکس تابلو برق)

بدنه تابلو برق صنعتی از جنس فلز یا پلاستیک ساخته می شود و وظیفه محافظت از تجهیزات داخلی تابلو را بر عهده دارد. جنس بدنه تابلو برق صنعتی باید متناسب با محیط نصب آن انتخاب شود. تابلو برق های صنعتی که در محیط های خورنده نصب می شوند، باید از جنس فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم ساخته شوند.

شینه مسی

شینه ها هادی های مسی هستند که برای توزیع برق در داخل تابلو برق استفاده می شوند. شینه ها در دو نوع اصلی شینه فاز و شینه نول وجود دارند. شینه فاز برای توزیع برق فاز و شینه نول برای توزیع برق نول استفاده می شود.

فیوز

فیوزها برای حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می شوند. فیوزها در دو نوع اصلی فیوز مینیاتوری و فیوز کاردی وجود دارند. فیوزهای مینیاتوری برای مصارف خانگی و صنعتی سبک و فیوزهای کاردی برای مصارف صنعتی سنگین استفاده می شوند.

رله

رله ها برای کنترل و فرماندهی تجهیزات الکتریکی استفاده می شوند. رله ها از یک سیم پیچ و یک هسته آهنی تشکیل شده اند. هنگامی که به سیم پیچ رله ولتاژ اعمال می شود، هسته آهنی مغناطیسی شده و کنتاکت ها را به هم وصل می کند.

کلید مینیاتوری MCB (Miniature Circuit Breaker)

• • توضیح فنی: فیوز مینیاتوری یک دستگاه حفاظتی است که جریان الکتریکی را در صورت وقوع حادثه‌ای نظیر افزایش جریان، حرارت یا اتصال کوتاه، قطع می‌کند. این کلید اندازه کوچکی دارد و به عنوان حفاظت اولیه در تابلوهای برق استفاده می‌شود.

کلید اتوماتیک کامپکت MCCB (Molded Case Circuit Breaker)

• • توضیح فنی: یک کلید حفاظتی با قابلیت قطع و وصل جریان‌های بزرگتر است. این کلید در صنایع بزرگ و تابلوهای برق اصلی برای حفاظت از سیستم‌های قدرت استفاده می‌شود.

کلید محافظ جان RCCB (Residual Current Circuit Breaker)

• • توضیح فنی: یک دستگاه حفاظتی که جریان‌های نشتی به زمین را شناسایی کرده و در صورت وجود آنها، جریان را قطع می‌کند. این کلید برای جلوگیری از شوک الکتریکی استفاده می‌شود.

کنتاکتور Contactor

• • توضیح فنی: یک دستگاه الکتریکی است که برای کنترل جریان الکتریکی بزرگتر به کمک یک سیگنال کنترلی کوچکتر استفاده می‌شود. این تجهیز در سیستم‌های اتوماسیون و کنترل صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  • کنتاکتورها برای قطع و وصل جریان برق به موتورهای الکتریکی و سایر تجهیزات صنعتی استفاده می شوند. کنتاکتورها از یک سیم پیچ و یک هسته آهنی تشکیل شده اند. هنگامی که به سیم پیچ کنتاکتور ولتاژ اعمال می شود، هسته آهنی مغناطیسی شده و کنتاکت ها را به هم وصل می کند.

کلید حرارتی MPCB (Motor Protection Circuit Breaker)

• • توضیح فنی: یک کلید حفاظتی خاص برای موتورها است که جریان حداکثر و حداقل موتور را کنترل می‌کند و در مواقع خطرناک جریان موتور را قطع می‌کند.

کلید چنج اور Change Over Switch

• • توضیح فنی: یک سوئیچ که به منظور تغییر مسیر جریان بین دو منبع یا دو بخش متفاوت در یک سیستم برقی استفاده می‌شود. سوئیچ چنج اور برای انتقال بار بین منابع برق یا سوئیچ بین شبکه و ژنراتور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تایمر Timer

• • توضیح فنی: یک دستگاه زمان‌سنج برقی که برای کنترل زمان اجرای یک عملکرد یا قطع جریان الکتریکی به صورت زمان‌بندی شده استفاده می‌شود. به طور معمول در سیستم‌های اتوماسیون صنعتی به کار می‌رود.

کلید هوایی ACB (Air Circuit Breaker)

• • توضیح فنی: یک کلید حفاظتی با قابلیت قطع و وصل جریان‌های بزرگتر، که از هوا به عنوان محیط قطع جریان الکتریکی استفاده می‌کند. این کلید برای حفاظت از سیستم‌های انتقال و توزیع انرژی برق استفاده می‌شود.

بیمتال Bimetal

• • توضیح فنی: یک دستگاه حساس به دما که برای حفاظت از تجهیزات در برابر افزایش حرارت و جلوگیری از آسیب به آنها استفاده می‌شود. برای مثال، در کلیدهای حرارتی به عنوان عنصری برای شناسایی افزایش حرارت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  • بی متال یا رله اضافه بار، یک تجهیز الکتریکی است که در تابلو برق برای حفاظت از موتورها در برابر اضافه بار و گرمای بیش از حد استفاده می‌شود. این تجهیز از دو فلز با ضریب انبساط طولی متفاوت تشکیل شده است که با عبور جریان از آنها، گرم شده و خم می‌شوند. خم شدن فلزها باعث قطع شدن مدار و جلوگیری از آسیب به موتور می‌شود.

چراغ سیگنال

چراغ های سیگنال برای نمایش وضعیت تجهیزات الکتریکی مانند روشن یا خاموش بودن، اضافه بار و … استفاده می شوند.

رله کنترل فاز Control Phase Relay

• • توضیح فنی: یک دستگاه کنترلی که برای مانیتورینگ و کنترل فازهای سیستم‌های برقی استفاده می‌شود. این رله به منظور جلوگیری از مشکلات ناشی از عدم تطابق فازها و مانیتورینگ سیستم‌های برقی به کار می‌رود.

اینورتر Inverter

• • توضیح فنی: یک تجهیز الکترونیکی که جریان مستقیم (DC) را به جریان متناوب (AC) تبدیل می‌کند. این تجهیز برای کنترل سرعت موتورها، انرژی خورشیدی و سیستم‌های تامین نیروی الکتریکی به کار می‌رود.

پی ال سی PLC (Programmable Logic Controller)

• • توضیح فنی: یک دستگاه کنترل صنعتی که برنامه‌ریزی و کنترل عملیات ماشین‌ها و تجهیزات صنعتی را انجام می‌دهد. این دستگاه برنامه‌پذیر بوده و در سیستم‌های اتوماسیون صنعتی به کنترل فرآیندها و سیستم‌های پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نمایشگر HMI (Human-Machine Interface)

• • توضیح فنی: یک واسط کاربری که ارتباط بین انسان و ماشین را فراهم می‌کند. این تجهیز برای نمایش اطلاعات و کنترل دستگاه‌ها و سیستم‌های صنعتی به کار می‌رود.

خازن Capacitor

• • توضیح فنی: یک دستگاه الکترونیکی که انرژی الکتریکی را در خود ذخیره می‌کند و آنرا در زمان نیاز آزاد می‌کند. در تابلوهای برق صنعتی برای بهبود فاکتور قدرت و کنترل جریان الکتریکی استفاده می‌شود.

این تجهیزات با همکاری هم از طریق سیم کشی، پایه نصب و دیگر تجهیزات مرتبط به یکدیگر متصل شده و در قالب تابلو برق صنعتی نصب می‌شوند. البته ترکیب و نوع تجهیزات مورد استفاده در هر تابلو بسته به نیاز و موارد مختلف صنعتی متفاوت خواهد بود.

ترانسفورماتور

ترانسفورماتور یکی از مهم‌ترین تجهیزات الکتریکی در تابلو برق است که وظیفه آن تغییر ولتاژ و جریان برق است. ترانسفورماتورها در انواع مختلفی مانند ترانسفورماتورهای قدرت، توزیع، ایزوله و … تولید می‌شوند و هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.

سیستم ارتینگ

سیستم ارتینگ یا سیستم اتصال به زمین، مجموعه‌ای از تجهیزات و هادی‌ها است که برای اتصال بدنه فلزی تجهیزات الکتریکی به زمین استفاده می‌شود. هدف از سیستم ارتینگ، حفاظت از افراد در برابر برق گرفتگی و همچنین حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر صاعقه و اضافه بار است.

سیستم تهویه

سیستم تهویه در تابلو برق مجموعه‌ای از تجهیزات است که برای تهویه هوای داخل تابلو برق استفاده می‌شود. تهویه هوای تابلو برق به منظور خنک کردن تجهیزات داخل تابلو و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آنها انجام می‌شود. گرم شدن بیش از حد تجهیزات می‌تواند به خرابی آنها و بروز خطرات جانی و مالی منجر شود.

تجهیزات اندازه گیری

تجهیزات اندازه گیری در تابلو برق برای نمایش پارامترهای الکتریکی مانند ولتاژ، جریان، توان، فرکانس، ضریب قدرت و غیره به کار می روند. این تجهیزات نقش مهمی در کنترل و مدیریت سیستم های الکتریکی دارند.

انواع تابلو برق

تابلو برق توزیع

تابلو برق توزیع، محفظه ای فلزی است که برای توزیع برق به بخش های مختلف یک ساختمان یا تاسیسات صنعتی به کار می رود. این تابلوها شامل تجهیزات مختلفی مانند فیوز، کلید مینیاتوری، کنتاکتور، رله و… هستند که وظایف مختلفی مانند کنترل، حفاظت و توزیع برق را بر عهده دارند.

انواع تابلو برق توزیع

• تابلو برق توزیع اصلی (MDP): این تابلو برق، اولین تابلو در مسیر توزیع برق در یک ساختمان یا تاسیسات صنعتی است و برق ورودی از ترانسفورماتور را دریافت و به تابلوهای فرعی توزیع می کند.
• تابلو برق توزیع فرعی (DP): این تابلوها برق را از تابلو برق توزیع اصلی دریافت و به مدارهای فرعی مانند روشنایی، موتورها و… توزیع می کنند.
• تابلو برق چنج اور (ATS): این تابلوها برای تامین برق اضطراری در مواقع قطع برق شبکه به کار می روند و به طور خودکار بین برق شبکه و برق ژنراتور切换 می کنند.
• تابلو برق توزیع روشنایی (LDP): این تابلوها برای توزیع برق روشنایی در یک ساختمان یا تاسیسات صنعتی به کار می روند.

تابلو برق کنترل

تابلو برق کنترل، محفظه ای فلزی است که برای کنترل و فرمان تجهیزات الکتریکی به کار می رود. این تابلوها شامل تجهیزات مختلفی مانند PLC، کنتاکتور، رله، تایمر و… هستند که وظایف مختلفی مانند کنترل روشنایی، موتورها، پمپ ها و… را بر عهده دارند.

انواع تابلو برق کنترل

• تابلو برق کنترل دستی: این تابلوها توسط اپراتور و به صورت دستی کنترل می شوند.
• تابلو برق کنترل اتوماتیک: این تابلوها توسط PLC و به صورت اتوماتیک کنترل می شوند.
• تابلو برق کنترل ترکیبی: این تابلوها ترکیبی از تابلوهای برق کنترل دستی و اتوماتیک هستند.

تابلو برق قدرت

تابلو برق قدرت، محفظه ای فلزی است که برای توزیع و کنترل برق در ولتاژهای بالا (معمولاً بیش از 1000 ولت) به کار می رود. این تابلوها شامل تجهیزات مختلفی مانند فیوز، کلید هوایی، کنتاکتور، ترانسفورماتور و… هستند که وظایف مختلفی مانند کنترل، حفاظت و توزیع برق را بر عهده دارند.

انواع تابلو برق قدرت

• تابلو برق فشار ضعیف (LV): این تابلوها برای توزیع برق در ولتاژهای کمتر از 1000 ولت به کار می روند.
• تابلو برق فشار متوسط (MV): این تابلوها برای توزیع برق در ولتاژهای بین 1000 تا 33000 ولت به کار می روند.
• تابلو برق فشار قوی (HV): این تابلوها برای توزیع برق در ولتاژهای بیش از 33000 ولت به کار می روند.

تابلو برق MCC

تابلو برق MCC که مخفف Motor Control Center است، به تابلو برق مرکز کنترل موتور معروف است. این تابلوها برای کنترل و حفاظت از موتورهای الکتریکی در صنایع مختلف به کار می‌روند.

اجزای تابلو برق MCC

• بدنه: بدنه تابلو برق MCC از جنس فلز (معمولاً ورق فولاد) ساخته می‌شود و وظیفه حفاظت از تجهیزات داخلی تابلو را بر عهده دارد.
• درب: درب تابلو برق MCC برای دسترسی به تجهیزات داخلی تابلو و انجام تعمیرات و نگهداری به کار می‌رود.
• رาง ها: رาง ها برای نصب تجهیزات مختلف تابلو برق MCC به کار می‌روند.
• فیوز: فیوزها برای حفاظت از مدارها در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه به کار می‌روند.
• کلید مینیاتوری: کلیدهای مینیاتوری برای قطع و وصل جریان برق در مدارهای فرعی به کار می‌روند.
• کنتاکتور: کنتاکتورها برای قطع و وصل جریان برق در مدارهای قدرت به کار می‌روند.
• رله: رله ها برای کنترل و حفاظت از موتورهای الکتریکی به کار می‌روند.
• PLC: PLC مغز تابلو برق MCC است و وظیفه کنترل و فرمان موتورهای الکتریکی را بر عهده دارد.

مزایای استفاده از تابلو برق MCC

• حفاظت از موتورهای الکتریکی: تابلو برق MCC با استفاده از تجهیزات مختلفی مانند فیوز، رله و… از موتورهای الکتریکی در برابر خطرات مختلف مانند اضافه بار، اتصال کوتاه، ولتاژ بیش از حد و… حفاظت می‌کند.
• کنترل آسان موتورهای الکتریکی: تابلو برق MCC به شما امکان می‌دهد تا موتورهای الکتریکی را به صورت دستی یا اتوماتیک کنترل کنید.
• کاهش فضای اشغالی: تابلو برق MCC با جمع کردن تجهیزات مختلف در یک محفظه، فضای اشغالی را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
• افزایش راندمان: تابلو برق MCC با کنترل و حفاظت از موتورهای الکتریکی، راندمان آنها را افزایش می‌دهد.
• کاهش هزینه‌ها: تابلو برق MCC با کاهش خرابی موتورهای الکتریکی و افزایش راندمان آنها، هزینه‌ها را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

کاربرد تابلو برق MCC

تابلو برق MCC در صنایع مختلفی مانند صنعت نفت و گاز، صنعت فولاد، صنعت سیمان، صنعت خودرو و… کاربرد دارد.

تابلو برق PLC

تابلو برق PLC یا تابلو برق کنترل منطقی قابل برنامه‌ریزی، نوعی تابلو برق است که برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی به کار می‌رود. این تابلوها از یک PLC (کنترل‌کننده منطقی قابل برنامه‌ریزی) به عنوان مغز متفکر خود استفاده می‌کنند و می‌توانند برنامه‌های مختلفی را برای کنترل تجهیزات الکتریکی اجرا کنند.

اجزای تابلو برق PLC

• بدنه: بدنه تابلو برق PLC از جنس فلز (معمولاً ورق فولاد) ساخته می‌شود و وظیفه حفاظت از تجهیزات داخلی تابلو را بر عهده دارد.
• درب: درب تابلو برق PLC برای دسترسی به تجهیزات داخلی تابلو و انجام تعمیرات و نگهداری به کار می‌رود.
• رาง ها: رาง ها برای نصب تجهیزات مختلف تابلو برق PLC به کار می‌روند.
• PLC: PLC مغز تابلو برق PLC است و وظیفه کنترل و فرمان تجهیزات الکتریکی را بر عهده دارد.
• منبع تغذیه: منبع تغذیه برای تامین برق مورد نیاز PLC و سایر تجهیزات تابلو برق به کار می‌رود.
• ورودی/خروجی: تابلو برق PLC دارای ورودی و خروجی‌های مختلفی برای اتصال به سنسورها، ترانسمیترها، کنتاکتورها، رله‌ها و سایر تجهیزات الکتریکی است.
• صفحه نمایش: برخی از تابلوهای برق PLC دارای صفحه نمایش لمسی برای نمایش اطلاعات و تنظیم برنامه PLC هستند.

مزایای استفاده از تابلو برق PLC

• کنترل دقیق و اتوماتیک: تابلو برق PLC به شما امکان می‌دهد تا فرآیندهای صنعتی را به طور دقیق و اتوماتیک کنترل کنید.
• افزایش راندمان: تابلو برق PLC با بهینه‌سازی فرآیندهای صنعتی، راندمان آنها را افزایش می‌دهد.
• کاهش هزینه‌ها: تابلو برق PLC با کاهش خطاها و ضایعات، هزینه‌ها را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
• قابلیت ارتقا: تابلو برق PLC به راحتی قابل ارتقا و برنامه‌ریزی مجدد است.
• انعطاف‌پذیری: تابلو برق PLC می‌تواند برای کنترل طیف وسیعی از تجهیزات الکتریکی در صنایع مختلف به کار رود.

کاربرد تابلو برق PLC

تابلو برق PLC در صنایع مختلفی مانند صنعت نفت و گاز، صنعت فولاد، صنعت سیمان، صنعت خودرو، صنعت نساجی و… کاربرد دارد.

انتخاب تابلو برق مناسب

انتخاب تابلو برق مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنم:

توجه به نوع کاربری

نوع کاربری یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که باید در انتخاب تابلو برق مناسب در نظر گرفته شود. تابلو برق‌ها در انواع مختلفی با کاربردهای مختلف تولید می‌شوند. که چند پاراگراف قبل تر به انواع آن اشاره شد.

ظرفیت و توان مصرفی

ظرفیت و توان مصرفی دو عامل مهم در انتخاب تابلو برق مناسب هستند که باید به دقت مورد توجه قرار گیرند.

ظرفیت تابلو برق

ظرفیت تابلو برق به حداکثر جریان و ولتاژی که تابلو برق می‌تواند تحمل کند، اشاره دارد. ظرفیت تابلو برق باید متناسب با توان مصرفی تجهیزات و بارهای الکتریکی باشد که به آن متصل می‌شوند.

توان مصرفی

توان مصرفی به مقدار برقی که توسط تجهیزات و بارهای الکتریکی متصل به تابلو برق مصرف می‌شود، اشاره دارد. توان مصرفی را می‌توان با واحد وات یا کیلووات اندازه‌گیری کرد.

برای انتخاب تابلو برق با ظرفیت مناسب، باید مراحل زیر را انجام داد:

1. محاسبه توان مصرفی کل:

توان مصرفی کل با جمع توان مصرفی تمام تجهیزات و بارهای الکتریکی که به تابلو برق متصل می‌شوند، به دست می‌آید.

1. انتخاب ضریب قدرت:

ضریب قدرت عددی بین 0 و 1 است که نشان‌دهنده راندمان مصرف برق است. ضریب قدرت معمولاً بین 0.8 تا 0.95 در نظر گرفته می‌شود.

1. محاسبه جریان نامی:

جریان نامی با تقسیم توان مصرفی کل بر ضریب قدرت و ولتاژ به دست می‌آید.

1. انتخاب تابلو برق با ظرفیت مناسب:

ظرفیت تابلو برق باید بیشتر یا مساوی جریان نامی باشد.

علاوه بر ظرفیت و توان مصرفی، باید به موارد زیر نیز توجه کرد:

• نوع کاربری: نوع کاربری تابلو برق
• نوع و ولتاژ برق: نوع و ولتاژ برق مورد استفاده در تابلو برق
• تعداد و نوع تجهیزات: تعداد و نوع تجهیزاتی که قرار است در تابلو برق نصب شوند
• محل نصب: محل نصب تابلو برق (داخل یا خارج از ساختمان)
• برند و کیفیت: انتخاب برند و کیفیت تجهیزات تابلو برق
• قیمت: قیمت تابلو برق به Faktoren مختلفی مانند نوع، ابعاد، تجهیزات و برند آن بستگی دارد

شرایط محیطی

شرایط محیطی در انتخاب نوع تابلو برق

انتخاب نوع تابلو برق مناسب برای یک پروژه به عوامل مختلفی بستگی دارد، که یکی از مهم‌ترین آن‌ها شرایط محیطی است. شرایط محیطی می‌تواند به طور مستقیم بر عملکرد و طول عمر تابلو برق تاثیر بگذارد.

مهم‌ترین عوامل محیطی که باید در انتخاب نوع تابلو برق در نظر گرفته شوند عبارتند از:

• دمای محیط: دمای محیط می‌تواند بر عملکرد تجهیزات داخل تابلو برق و همچنین عمر عایق‌ها و اتصالات تاثیر بگذارد. به طور کلی، تابلو برق‌ها برای کارکرد در محدوده دمایی خاصی طراحی می‌شوند.
• رطوبت: رطوبت بالا می‌تواند باعث خوردگی تجهیزات داخل تابلو برق و همچنین ایجاد مشکلاتی در عملکرد عایق‌ها و اتصالات شود.
• گرد و غبار: گرد و غبار می‌تواند باعث انسداد منافذ تهویه تابلو برق و افزایش دمای داخل آن شود. همچنین، گرد و غبار می‌تواند رسانا باشد و باعث ایجاد اتصال کوتاه در بین تجهیزات داخل تابلو برق شود.
• آلودگی: آلودگی‌های شیمیایی و صنعتی می‌توانند به تجهیزات داخل تابلو برق آسیب برسانند.
• بارش باران و برف: تابلو برق‌هایی که در محیط‌های خارجی نصب می‌شوند باید در برابر بارش باران و برف مقاوم باشند.
• ارتفاع از سطح دریا: در ارتفاعات بالا، به دلیل کاهش فشار هوا، عایق‌ها و اتصالات تابلو برق در معرض خطر تخلیه الکتریکی هستند.

با توجه به شرایط محیطی، می‌توان از انواع مختلف تابلو برق استفاده کرد:

• تابلو برق‌های صنعتی: این نوع تابلو برق‌ها برای استفاده در محیط‌های صنعتی که دارای شرایط محیطی سخت هستند، مانند رطوبت بالا، گرد و غبار زیاد، و آلودگی‌های شیمیایی، طراحی شده‌اند.
• تابلو برق‌های ضد آب: این نوع تابلو برق‌ها برای استفاده در محیط‌های خارجی که در معرض بارش باران و برف هستند، طراحی شده‌اند.
• تابلو برق‌های ضد انفجار: این نوع تابلو برق‌ها برای استفاده در محیط‌های خطرناک که احتمال انفجار وجود دارد، طراحی شده‌اند.

در انتخاب نوع تابلو برق، علاوه بر شرایط محیطی، باید به موارد دیگری مانند نوع کاربری، تعداد تجهیزات، و بودجه نیز توجه کرد.

برای تجهیز تابلو برق صنعتی چه برندی مناسب تر است؟

برای تجهیز تابلو برق صنعتی مؤثر هستند عبارتند از:

1. محیط کاری: نوع محیط کاری که تابلو برق در آن قرار می‌گیرد (مانند دما، رطوبت و ارتفاع) باید در نظر گرفته شود.
2. نیازهای برقی: برندی که انتخاب می‌شود باید توانایی پاسخگویی به نیازهای برقی مورد نیاز تابلو برق صنعتی را داشته باشد.
3. قطعات و تجهیزات: برندهایی که از قطعات و تجهیزات با کیفیت برای ساخت تابلو برق صنعتی استفاده می‌کنند، معمولاً بهترین عملکرد را ارائه می‌دهند.
4. امکانات پشتیبانی و خدمات پس از فروش: در صورت بروز هرگونه مشکل، برندی که خدمات پشتیبانی و خدمات پس از فروش قوی دارد، بهترین گزینه است.
5. قیمت: در نهایت، قیمت نیز باید در نظر گرفته شود. اما انتخاب برندی فقط بر اساس قیمت بهترین تصمیم نیست، زیرا یک برند ارزان ممکن است کیفیت مناسبی نداشته باشد.

به عنوان مثال، برندهای معروفی مانند زیمنس الکتریک، Schneider Electric، ABB، Legrand و Hager می‌توانند به عنوان گزینه‌هایی مناسب برای تجهیز تابلو برق صنعتی مورد استفاده قرار گیرند. اما برای انتخاب برند مناسب برای تجهیز تابلو برق صنعتی، بهتر است با توجه به نیازها و محدودیت‌های خود، مقایسه بین برندهای مختلف صورت گیرد.

وظیفه تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی یکی از اجزای مهم سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی در صنعت است که برای مدیریت و کنترل سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین، وظایف اصلی تابلو برق صنعتی به شرح زیر است:

1. توزیع برق: این تابلو برق به عنوان نقطه توزیع برق برای سایر تجهیزات و دستگاه‌های مختلف در صنعت عمل می‌کند. توزیع برق به معنی تامین برق به ابزارهای الکتریکی و الکترونیکی است که برای عملکرد به برق نیاز دارند. تابلو برق صنعتی با استفاده از کنتاکتور، رله و سایر تجهیزات کنترلی، امکان کنترل و توزیع برق را در سطوح مختلف ولتاژ و جریان فراهم می کند.
2. کنترل: تابلو برق صنعتی به عنوان یک سیستم کنترلی و مدیریتی برای ماشین‌آلات و تجهیزات مختلف در صنعت استفاده می‌شود. این تابلو برق می‌تواند مرکز کنترل و مدیریت برای تجهیزاتی مانند موتورها، پمپ‌ها، توربین‌ها و دیگر دستگاه‌ها باشد.
3. حفاظت: تابلو برق صنعتی می‌تواند به عنوان سیستم حفاظتی در مقابل خطرات الکتریکی مختلف مانند شوک الکتریکی، حرارت بیش از حد، افزایش جریان و ولتاژ و غیره عمل کند مانند کلید حرارتی اشنایدر
   تابلو برق صنعتی با استفاده از درب ها و قفل های مناسب، از دسترسی افراد غیرمجاز به تجهیزات الکتریکی جلوگیری می کند و به این ترتیب، ایمنی محیط کار را افزایش می دهد.
4. مانیتورینگ: تابلو برق صنعتی می‌تواند به عنوان یک سیستم مانیتورینگ برای بررسی و نظارت بر تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی استفاده شود. در واقع، این تابلو برق به کاربران امکان مانیتورینگ و کنترل فعالیت‌های الکتریکی را می‌دهد تا از ایمنی، کارایی و بهره‌وری بالای سیستم اطمینان حاصل شود.

استانداردهای ایمنی در انتخاب نوع تابلو برق

رعایت استانداردهای ایمنی در انتخاب نوع تابلو برق از اهمیت بالایی برخوردار است. این استانداردها به منظور حفظ سلامتی افراد و جلوگیری از بروز خطرات احتمالی وضع شده‌اند.

مهم‌ترین استانداردهای ایمنی در انتخاب نوع تابلو برق عبارتند از

• استاندارد IEC 61439: این استاندارد به الزامات کلی و آزمایش‌های مربوط به تابلوهای برق فشار ضعیف می‌پردازد.
• استاندارد IEC 60439: این استاندارد به الزامات کلی و آزمایش‌های مربوط به تابلوهای برق فشار متوسط می‌پردازد.
• استاندارد NFPA 70E: این استاندارد به الزامات ایمنی برق در محل کار می‌پردازد.
• استاندارد OSHA 1910.303: این استاندارد به الزامات ایمنی مربوط به تجهیزات الکتریکی در محل کار می‌پردازد.

در انتخاب نوع تابلو برق، باید به موارد زیر توجه کرد

• درجه حفاظت (IP): درجه حفاظت نشان‌دهنده میزان مقاومت تابلو برق در برابر نفوذ گرد و غبار و آب است.
• نوع عایق: عایق‌ها باید از مواد باکیفیت و مقاوم در برابر حرارت و مواد شیمیایی ساخته شده باشند.
• سیستم ارتینگ: سیستم ارتینگ باید به گونه‌ای باشد که در صورت بروز اتصالی، جریان برق به زمین هدایت شود.
• قفل‌های ایمنی: تابلو برق باید دارای قفل‌های ایمنی باشد تا از دسترسی افراد غیرمجاز به تجهیزات داخل آن جلوگیری شود.
• برچسب‌های هشدار: تابلو برق باید دارای برچسب‌های هشدار باشد تا خطرات احتمالی را به افراد نشان دهد.

نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی

نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی فرآیندی پیچیده و تخصصی است که باید با دقت و ظرافت انجام شود. این فرآیند شامل مراحل مختلفی است که به شرح زیر می باشد:

مرحله اول: طراحی و ساخت تابلو برق

در این مرحله، با توجه به نیاز و کاربرد مورد نظر، تابلو برق طراحی و ساخته می شود. این کار توسط مهندسان برق و با استفاده از نرم افزارهای تخصصی انجام می شود.

مرحله دوم: نصب تجهیزات

در این مرحله، تجهیزات مختلف تابلو برق مانند فیوزها، کنتاکتورها، رله ها، شینه ها و کابل ها در داخل تابلو نصب می شوند.

مرحله سوم: سیم کشی

در این مرحله، سیم کشی تابلو برق انجام می شود. این کار باید با دقت و ظرافت انجام شود تا از بروز خطا و اتصالی جلوگیری شود.

مرحله چهارم: تست و راه اندازی

در این مرحله، تابلو برق تست و راه اندازی می شود. این کار برای اطمینان از عملکرد صحیح تابلو برق انجام می شود.

نکات مهم در نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی:

• قبل از شروع کار، باید از قطع بودن برق ورودی تابلو برق اطمینان حاصل کرد.
• از تجهیزات و ابزار مناسب برای نصب و راه اندازی تابلو برق استفاده شود.
• اتصالات به طور صحیح و محکم انجام شود.
• از سیم و کابل با سایز مناسب استفاده شود.
• از تابلو برق در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، گرد و غبار و گرما محافظت شود.

مراحل نصب و راه اندازی تابلو برق صنعتی به طور خلاصه:

1. طراحی و ساخت تابلو برق
2. نصب تجهیزات
3. سیم کشی
4. تست و راه اندازی

نکات ایمنی در نصب و راه اندازی تابلو برق

قبل از نصب:

• مجوزهای لازم: قبل از شروع هر کاری، از اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح اطمینان حاصل کنید.
• انتخاب محل مناسب: محل نصب تابلو برق باید به گونه ای باشد که به دور از رطوبت، گرد و غبار، مواد شیمیایی و خطرات فیزیکی باشد. همچنین باید تهویه مناسب داشته باشد.
• انتخاب تابلو برق مناسب: تابلو برق باید با توجه به نوع و میزان جریان برق، تعداد تجهیزات و فضای موجود انتخاب شود.

هنگام نصب:

• استفاده از تجهیزات مناسب: از ابزار و تجهیزات مناسب و استاندارد برای نصب تابلو برق استفاده کنید.
• رعایت فاصله ها: فاصله های استاندارد بین تجهیزات و دیواره های تابلو برق را رعایت کنید.
• سیم کشی صحیح: سیم ها را به درستی و با دقت به ترمینال ها وصل کنید. از عایق مناسب برای سیم ها استفاده کنید.
• استفاده از سیستم ارت: سیستم ارت را به درستی اجرا کنید.
• نصب علائم هشدار دهنده: علائم هشدار دهنده مانند “خطر برق گرفتگی” را در محل مناسب نصب کنید.

بعد از نصب:

• آزمایش و تست: قبل از راه اندازی تابلو برق، آن را به طور کامل آزمایش و تست کنید.
• نگهداری و تعمیرات: به طور منظم تابلو برق را بازدید و نگهداری کنید. در صورت بروز هر گونه مشکل، از یک برقکار متخصص کمک بگیرید.

تست تابلو برق صنعتی

• بررسی ظاهری: ابتدا تابلو برق را از نظر ظاهری بررسی کنید. اتصالات، سیم ها، کلیدها و فیوزها را از نظر سالم بودن و عدم وجود هر گونه نقصی چک کنید.
• بررسی ولتاژ و جریان: ولتاژ و جریان ورودی و خروجی تابلو برق را با استفاده از مولتی متر اندازه گیری کنید.
• بررسی عملکرد تجهیزات: عملکرد تک تک تجهیزات تابلو برق را به طور جداگانه بررسی کنید.
• تست عایق: تست عایق بین فازها و بین فاز و زمین را انجام دهید.
• تست ارت: سیستم ارت تابلو برق را تست کنید.

عیب یابی تابلو برق صنعتی

• عیب یابی کلیدها: اگر کلیدها به درستی عمل نمی کنند، ممکن است مشکل از فیوزها، کنتاکت ها یا سیم کشی باشد.
• عیب یابی فیوزها: اگر فیوزها به طور مکرر می سوزند، ممکن است مشکل از اضافه بار یا اتصال کوتاه باشد.
• عیب یابی کنتاکتورها: اگر کنتاکتورها به درستی عمل نمی کنند، ممکن است مشکل از سیم پیچ، کنتاکت ها یا رله ها باشد.
• عیب یابی موتورها: اگر موتورها به درستی کار نمی کنند، ممکن است مشکل از تابلو برق، سیم کشی یا خود موتور باشد.

نگهداری و تعمیرات تابلو برق صنعتی

اهمیت نگهداری و تعمیرات

نگهداری و تعمیرات منظم تابلو برق صنعتی از بروز خطرات و حوادث ناگوار جلوگیری می کند و عمر مفید تابلو برق را افزایش می دهد.

برنامه نگهداری:

• بازرسی دوره ای: تابلو برق را به طور دوره ای توسط یک متخصص برق بررسی کنید.
• تمیز کردن: تابلو برق را به طور منظم از گرد و غبار و آلودگی ها تمیز کنید.
• بررسی اتصالات: اتصالات تابلو برق را به طور دوره ای بررسی کنید و در صورت نیاز آنها را محکم کنید.
• بررسی تجهیزات: عملکرد تجهیزات تابلو برق را به طور دوره ای بررسی کنید.
• عیب یابی: در صورت بروز هر گونه مشکل، عیب یابی و رفع عیب را به طور سریع انجام دهید.

تعمیرات:

• تعمیرات جزئی: تعمیرات جزئی مانند تعویض فیوزها یا لامپ ها را می توانید خودتان انجام دهید.
• تعمیرات کلی: تعمیرات کلی تابلو برق را باید به یک متخصص برق بسپارید.

نکات ایمنی:

• قبل از شروع هر گونه کار، حتماً برق را قطع کنید.
• از تجهیزات ایمنی مناسب مانند دستکش و عینک استفاده کنید.
• به تنهایی با تابلو برق کار نکنید.
• در صورت عدم آشنایی با کار، از یک برقکار متخصص کمک بگیرید.

بازرسی دوره ای

بازرسی دوره ای تابلو برق صنعتی از جمله اقدامات مهمی است که برای حفظ ایمنی و عملکرد صحیح آن باید به طور منظم انجام شود. این کار به شما کمک می کند تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کرده و عمر مفید تابلو برق خود را افزایش دهید.

نکات مهم در بازرسی دوره ای:

• بازرسی بصری:
  • بررسی اتصالات و سیم ها از نظر آسیب دیدگی یا خوردگی
  • بررسی عایق ها از نظر پارگی یا ترک خوردگی
  • بررسی کلیدها و فیوزها از نظر سالم بودن
  • بررسی سیستم تهویه تابلو برق
  • بررسی علائم هشدار دهنده
• بررسی عملکردی:
  • تست ولتاژ و جریان
  • تست عملکرد تجهیزات
  • تست سیستم ارت
  • تست عایق
• ثبت نتایج:
  • ثبت نتایج بازرسی در یک چک لیست
  • ثبت تاریخ و زمان بازرسی
  • ثبت نام و امضای بازرس

سرویس و تعویض قطعات

سرویس و تعویض قطعات تابلو برق صنعتی از جمله اقداماتی است که برای حفظ عملکرد صحیح و افزایش طول عمر آن باید به طور منظم انجام شود. این کار شامل بررسی و تعمیر یا تعویض قطعات فرسوده یا آسیب دیده می باشد.

مراحل سرویس و تعویض قطعات تابلو برق:

1. قطع برق: قبل از شروع هر گونه کار، حتماً برق تابلو برق را قطع کنید.
2. بازرسی: تابلو برق را به طور کامل بررسی کنید و قطعات فرسوده یا آسیب دیده را شناسایی کنید.
3. تعویض قطعات: قطعات فرسوده یا آسیب دیده را با قطعات جدید و باکیفیت تعویض کنید.
4. تست: پس از تعویض قطعات، عملکرد تابلو برق را به طور کامل تست کنید.

نکات مهم در سرویس و تعویض قطعات تابلو برق:

• از قطعات باکیفیت و استاندارد استفاده کنید.
• از ابزار مناسب برای تعویض قطعات استفاده کنید.
• به نکات ایمنی توجه کنید.
• در صورت عدم آشنایی با کار، از یک متخصص برق کمک بگیرید.

قطعاتی که ممکن است نیاز به سرویس یا تعویض داشته باشند:

• کنتاکتورها
• فیوزها
• رله ها
• کلیدها
• سیم ها
• عایق ها
• سیستم تهویه

علائمی که نشان می دهد تابلو برق نیاز به سرویس دارد:

• قطع و وصل شدن مکرر برق
• گرم شدن بیش از حد تابلو برق
• وجود صداهای غیرعادی از تابلو برق
• بوی سوختگی از تابلو برق
• روشن شدن چراغ های هشدار دهنده

رفع عیوب رایج

برخی از عیوب رایج تابلو برق عبارتند از:

• قطع و وصل شدن مکرر برق: این مشکل می تواند ناشی از اتصالات شل، فیوزهای سوخته، یا خرابی کنتاکتورها باشد.
• گرم شدن بیش از حد تابلو برق: این مشکل می تواند ناشی از اضافه بار، اتصالات ضعیف، یا خرابی سیستم تهویه باشد.
• وجود صداهای غیرعادی از تابلو برق: این مشکل می تواند ناشی از خرابی کنتاکتورها، رله ها، یا فن ها باشد.
• بوی سوختگی از تابلو برق: این مشکل می تواند ناشی از اتصالات ضعیف، عایق های آسیب دیده، یا خرابی موتورها باشد.
• روشن شدن چراغ های هشدار دهنده: هر کدام از چراغ های هشدار دهنده تابلو برق، نشان دهنده یک مشکل خاص هستند. با توجه به دفترچه راهنمای تابلو برق، می توانید مشکل را شناسایی و رفع کنید.

در اینجا چند روش برای رفع عیوب رایج تابلو برق ارائه شده است:

• بررسی اتصالات: اتصالات تابلو برق را به طور کامل بررسی کنید و در صورت نیاز آنها را محکم کنید.
• تعویض فیوزها: فیوزهای سوخته را با فیوزهای جدید و باکیفیت تعویض کنید.
• تعمیر یا تعویض کنتاکتورها: کنتاکتورهای خراب را تعمیر یا تعویض کنید.
• کاهش بار تابلو برق: اگر تابلو برق بیش از حد بار دارد، سعی کنید مصرف برق را کاهش دهید.
• تعمیر یا تعویض سیستم تهویه: سیستم تهویه تابلو برق را بررسی کنید و در صورت نیاز آن را تعمیر یا تعویض کنید.
• عیب یابی صداهای غیرعادی: منبع صداهای غیرعادی را پیدا کنید و مشکل را رفع کنید.
• عیب یابی بوی سوختگی: منبع بوی سوختگی را پیدا کنید و مشکل را رفع کنید.
• بررسی چراغ های هشدار دهنده: با توجه به دفترچه راهنمای تابلو برق، مشکل را شناسایی و رفع کنید.

اصول ایمنی در تابلو برق صنعتی

ایمنی در کار با تابلو برق صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم رعایت نکات ایمنی می تواند منجر به برق گرفتگی، آتش سوزی و سایر حوادث ناگوار شود.

در اینجا برخی از اصول ایمنی در تابلو برق صنعتی آورده شده است:

قبل از شروع کار:

• مجوزهای لازم: قبل از شروع هر گونه کار بر روی تابلو برق، از اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح اطمینان حاصل کنید.
• قفل کردن تابلو برق: قبل از شروع کار، تابلو برق را با قفل مخصوص قفل کنید و کلید آن را نزد خود نگه دارید.
• اطلاع رسانی: به همکاران خود اطلاع دهید که قصد دارید بر روی تابلو برق کار کنید.
• قطع برق: قبل از هر گونه کار بر روی تابلو برق، حتماً برق را قطع کنید.
• آزمایش عدم وجود برق: با استفاده از ولت متر، از عدم وجود برق در تابلو برق اطمینان حاصل کنید.
• استفاده از تجهیزات ایمنی: از تجهیزات ایمنی مناسب مانند دستکش، عینک و لباس کار ضخیم استفاده کنید.

هنگام کار:

• احتیاط: هنگام کار با تابلو برق، دقت و احتیاط کنید. از شوخی و عجله کردن خودداری کنید.
• استفاده از ابزار مناسب: از ابزار مناسب و استاندارد برای کار بر روی تابلو برق استفاده کنید.
• رعایت فاصله ها: فاصله های استاندارد بین تجهیزات و دیواره های تابلو برق را رعایت کنید.
• عدم کار در تنهایی: هرگز به تنهایی با تابلو برق کار نکنید.
• توجه به علائم هشدار دهنده: به علائم هشدار دهنده مانند “خطر برق گرفتگی” توجه کنید.

بعد از اتمام کار:

• جمع آوری ابزار: پس از اتمام کار، ابزار خود را جمع آوری کنید.
• قفل کردن تابلو برق: تابلو برق را قفل کنید و کلید آن را به مسئول مربوطه تحویل دهید.
• اطلاع رسانی: به همکاران خود اطلاع دهید که کار شما بر روی تابلو برق به پایان رسیده است.

علاوه بر موارد ذکر شده، در اینجا چند نکته ایمنی دیگر نیز آورده شده است:

• از قرار دادن مواد و وسایل در زیر تابلو برق خودداری کنید.
• از ریختن آب و مواد دیگر بر روی تابلو برق خودداری کنید.
• در صورت بروز هر گونه مشکل، بلافاصله کار را متوقف کنید و از یک متخصص برق کمک بگیرید.

با رعایت نکات ایمنی می توانید از بروز خطرات و حوادث ناگوار هنگام کار با تابلو برق صنعتی جلوگیری کنید.

استفاده از تجهیزات مناسب در تابلو برق

استفاده از تجهیزات مناسب در تابلو برق صنعتی از جمله اقدامات مهمی است که برای حفظ ایمنی و عملکرد صحیح آن باید انجام شود. این تجهیزات شامل موارد مختلفی مانند فیوزها، کلیدها، کنتاکتورها، رله ها، سیم ها و عایق ها می باشد.

نکات مهم در انتخاب تجهیزات مناسب برای تابلو برق:

• استاندارد بودن: تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق باید از نظر کیفیت و استاندارد مورد تایید مراجع ذیصلاح باشند.
• مناسب بودن با نوع و ظرفیت تابلو برق: تجهیزات باید با توجه به نوع و ظرفیت تابلو برق انتخاب شوند.
• قابلیت اطمینان: تجهیزات باید از نظر عملکرد و طول عمر قابل اطمینان باشند.
• سازگاری با یکدیگر: تجهیزات باید با یکدیگر سازگار باشند و به طور صحیح کار کنند.

برخی از تجهیزات مهمی که باید در تابلو برق استفاده شوند عبارتند از:

• فیوزها: فیوزها برای محافظت از مدار در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می شوند.
• کلیدها: کلیدها برای قطع و وصل جریان برق استفاده می شوند.
• کنتاکتورها: کنتاکتورها برای قطع و وصل جریان برق در مدارهای قدرت استفاده می شوند.
• رله ها: رله ها برای فرمان قطع و وصل کنتاکتورها استفاده می شوند.
• سیم ها: سیم ها برای انتقال جریان برق در تابلو برق استفاده می شوند.
• عایق ها: عایق ها برای جلوگیری از اتصال کوتاه و برق گرفتگی استفاده می شوند.

استفاده از تجهیزات مناسب در تابلو برق می تواند از بروز خطرات و حوادث ناگوار جلوگیری کرده و عمر مفید تابلو برق را افزایش دهد.

آموزش پرسنل جهت ایمنی بیشتر تابلو برق

آموزش پرسنل در زمینه ایمنی کار با تابلو برق صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است. این آموزش ها می تواند به پرسنل کمک کند تا با خطرات احتمالی کار با تابلو برق آشنا شده و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کنند.

موارد مهمی که باید در آموزش پرسنل گنجانده شود:

• آشنایی با انواع تابلو برق: پرسنل باید با انواع تابلو برق، کاربرد آنها و اجزای تشکیل دهنده آنها آشنا باشند.
• آشنایی با خطرات برق: پرسنل باید با خطرات برق، از جمله برق گرفتگی، آتش سوزی و انفجار آشنا باشند.
• نکات ایمنی در کار با تابلو برق: پرسنل باید با نکات ایمنی در کار با تابلو برق، از جمله استفاده از تجهیزات ایمنی، قفل کردن تابلو برق قبل از شروع کار و عدم کار در تنهایی آشنا باشند.
• آشنایی با تجهیزات ایمنی: پرسنل باید با انواع تجهیزات ایمنی مورد استفاده در کار با تابلو برق، از جمله دستکش، عینک و لباس کار ضخیم آشنا باشند.
• آشنایی با روش های عیب یابی و رفع عیب: پرسنل باید با روش های عیب یابی و رفع عیب های رایج تابلو برق آشنا باشند.
• آشنایی با دستورالعمل های ایمنی: پرسنل باید با دستورالعمل های ایمنی مربوط به کار با تابلو برق آشنا باشند.

 

استانداردهای تابلو برق صنعتی

استانداردها مجموعه ای از قوانین و مقررات هستند که به منظور تضمین کیفیت، ایمنی و عملکرد صحیح تابلو برق صنعتی تدوین می شوند. این استانداردها در سطوح ملی و بین المللی توسط سازمان های مختلف تدوین و به روز رسانی می شوند.

اهمیت رعایت استانداردهای تابلو برق

• ایمنی: رعایت استانداردها، خطرات برق گرفتگی، آتش سوزی و انفجار را به حداقل می رساند و از جان و مال افراد محافظت می کند.
• عملکرد صحیح: تابلو برق های ساخته شده بر اساس استانداردها، عملکرد صحیح و قابل اعتمادی در طول عمر خود خواهند داشت.
• سازگاری: رعایت استانداردها، امکان تعویض و جابجایی تجهیزات تابلو برق از برندهای مختلف را فراهم می کند.
• بازدهی: تابلو برق های استاندارد، از اتلاف انرژی جلوگیری کرده و بهینه عمل می کنند.

معرفی برخی از مراجع معتبر در زمینه استانداردهای تابلو برق:

استانداردهای بین المللی تابلو برق

• IEC: کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک، معتبرترین مرجع در زمینه تدوین استانداردهای بین المللی برای تجهیزات الکتریکی از جمله تابلو برق است.
• IEEE: مؤسسه مهندسین برق و الکترونیک، مرجعی برای تدوین استانداردهای مربوط به سیستم های قدرت و تجهیزات الکتریکی در ایالات متحده است.
• ANSI: مؤسسه استاندارد ملی آمریکا، مرجعی برای تدوین استانداردهای مختلف در زمینه های مختلف از جمله تجهیزات الکتریکی است.

استانداردهای ملی تابلو برق

• سازمان ملی استاندارد ایران: این سازمان، استانداردهای ملی ایران را برای انواع تجهیزات الکتریکی از جمله تابلو برق تدوین و منتشر می کند.

برخی از مهمترین استانداردهای تابلو برق:

• IEC 61439: این استاندارد، الزامات کلی برای طراحی، ساخت، نصب و آزمایش تابلو برق های فشار ضعیف را مشخص می کند.
• IEC 60439: این استاندارد، الزامات کلی برای طراحی، ساخت، نصب و آزمایش تابلو برق های فشار متوسط را مشخص می کند.
• IEC 62271: این استاندارد، الزامات مربوط به درجه حفاظت (IP) تابلو برق را در برابر عوامل محیطی مانند گرد و غبار و آب مشخص می کند.
• NFPA 70E: این استاندارد، الزامات مربوط به ایمنی برق در محل کار را در ایالات متحده مشخص می کند.

نکاتی در مورد انتخاب و استفاده از تابلو برق های استاندارد:

• انتخاب تابلو برق با ولتاژ و جریان مناسب: تابلو برق باید با ولتاژ و جریان سیستم الکتریکی شما مطابقت داشته باشد.
• انتخاب تابلو برق با درجه حفاظت مناسب: تابلو برق باید با توجه به شرایط محیطی محل نصب، درجه حفاظت مناسب (IP) را داشته باشد.
• استفاده از تجهیزات استاندارد: تجهیزات داخل تابلو برق مانند فیوز، کلید، کنتاکتور و غیره باید از برندهای معتبر و دارای استانداردهای لازم باشند.
• انجام تست های دوره ای: تابلو برق باید به طور دوره ای توسط افراد متخصص تست و بررسی شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.

با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی تابلو برق صنعتی می توان از ایمنی، عملکرد صحیح و عمر طولانی تابلو برق اطمینان حاصل کرد.

آینده تابلو برق صنعتی

آینده تابلو برق صنعتی با پیشرفت های تکنولوژی و نیازهای روزافزون صنعت به طور مداوم در حال تحول است. برخی از مهمترین روندهای این تحولات عبارتند از:

1. هوشمندسازی:

• استفاده از کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی (PLC) و سیستم های اتوماسیون صنعتی برای کنترل و نظارت بر تابلو برق
• اتصال تابلو برق به شبکه های صنعتی مانند اینترنت اشیاء (IoT) برای جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها
• استفاده از هوش مصنوعی برای پیش بینی و جلوگیری از مشکلات تابلو برق

2. افزایش دیجیتالی شدن:

• استفاده از مدل های دیجیتال برای طراحی و شبیه سازی تابلو برق
• استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای آموزش و تعمیر و نگهداری تابلو برق
• استفاده از ابزارهای مبتنی بر ابر برای مدیریت و نظارت بر تابلو برق

3. افزایش تمرکز بر راندمان و پایداری:

• استفاده از تابلو برق های کم مصرف و سازگار با محیط زیست
• استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند پنل های خورشیدی برای تامین برق تابلو برق
• استفاده از سیستم های ذخیره انرژی برای افزایش پایداری تابلو برق

4. افزایش تقاضا برای تابلو برق های سفارشی:

• نیاز به تابلو برق های با ویژگی های خاص برای کاربردهای مختلف صنعتی
• افزایش تنوع در طراحی و ساخت تابلو برق
• نیاز به خدمات تخصصی برای طراحی، ساخت، نصب و نگهداری تابلو برق های سفارشی

5. افزایش اهمیت ایمنی و امنیت:

• استفاده از سیستم های امنیتی پیشرفته برای جلوگیری از حملات سایبری به تابلو برق
• استفاده از استانداردهای جدید برای افزایش ایمنی تابلو برق
• افزایش آگاهی و آموزش در مورد خطرات و الزامات ایمنی تابلو برق

با توجه به این روندها، می توان انتظار داشت که تابلو برق های صنعتی در آینده به طور فزاینده ای هوشمند، دیجیتال، راندمان، پایدار، سفارشی، ایمن و امن تر شوند.

تابلو برق های هوشمند

تابلو برق های هوشمند نسل جدیدی از تابلو برق های صنعتی هستند که از کنترل کننده های منطقی قابل برنامه ریزی (PLC)، سیستم های اتوماسیون صنعتی و شبکه های صنعتی برای کنترل و نظارت بر توزیع برق استفاده می کنند.

مزایای تابلو برق های هوشمند:

• کنترل و نظارت از راه دور: تابلو برق های هوشمند را می توان از طریق شبکه های صنعتی مانند اینترنت اشیاء (IoT) از راه دور کنترل و نظارت کرد.
• افزایش راندمان: تابلو برق های هوشمند با مدیریت و کنترل دقیق مصرف برق می توانند به طور قابل توجهی راندمان مصرف انرژی را در صنعت افزایش دهند.
• افزایش پایداری: تابلو برق های هوشمند با استفاده از سیستم های ذخیره انرژی و منابع انرژی تجدیدپذیر می توانند پایداری شبکه برق را افزایش دهند.
• کاهش هزینه ها: تابلو برق های هوشمند با کاهش خطاهای انسانی، کاهش نیاز به تعمیرات و نگهداری و افزایش راندمان می توانند هزینه های تولید را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
• افزایش ایمنی: تابلو برق های هوشمند با استفاده از سیستم های امنیتی پیشرفته و استانداردهای جدید می توانند ایمنی و امنیت شبکه برق را افزایش دهند.

کاربردهای تابلو برق های هوشمند:

• صنایع مختلف: تابلو برق های هوشمند در صنایع مختلف مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، فولاد، سیمان، خودرو، نساجی، غذایی و دارویی کاربرد دارند.
• ساختمان های هوشمند: تابلو برق های هوشمند در ساختمان های هوشمند برای مدیریت و کنترل مصرف برق و تجهیزات الکتریکی ساختمان استفاده می شوند.
• شبکه های برق هوشمند: تابلو برق های هوشمند در شبکه های برق هوشمند برای کنترل و نظارت بر توزیع برق و افزایش پایداری شبکه استفاده می شوند.

برخی از برندهای معتبر تابلو برق های هوشمند:

• ABB
• Siemens
• Schneider Electric
• Mitsubishi Electric
• LS  Electric

تابلو برق اشنایدر الکتریک یا تابلو برق زیمنس؟

بروز شده در 27 اسفند 1402