کلید چنج اور چیست؟
کلید چنج اور یا Changeover Switch، یک نوع کلید برقی است که برای اتصال یا قطع کردن یک مدار از منبع تغذیه به منبع دیگر استفاده می‌شود. این کلیدها به دلیل قابلیت استفاده در سیستم‌های برقی برای تغییر منبع تغذیه یا تغییر مسیر جریان برق مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کلید چنج اورها به دو صورت دستی و اتوماتیک وجود دارند. در کلید چنج اور دستی، تغییر منبع توسط اپراتور یا کاربر انجام می‌شود، در حالی که در کلید چنج اور اتوماتیک، تغییر منبع توسط سیستم کنترلی و الکترونیکی به طور خودکار انجام می‌شود.
کلید چنج اورها به دلیل قابلیت تغییر منبع تغذیه به صورت سریع و آسان، در سیستم‌های برقی بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، در سیستم‌های اضطراری، در مواقعی که منبع اصلی تغذیه قطع شده است، کلید چنج اور می‌تواند منبع تغذیه را به یک منبع پشتیبان تغییر دهد و سیستم را از قطعی جلوگیری کند. همچنین در سیستم‌های تامین برق آنلاین، کلید چنج اور به منظور توزیع بار و تعادل بار بین ژنراتورهای مختلف استفاده می‌شود.
کاربرد کلید چنج اور در صنایع مختلف
کلید چنج اور یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در صنایع مختلف است. این کلید با استفاده از یک میله ای به عنوان عملگر، در انتقال حرکت و ایجاد تغییر در وضعیت مدارهای الکتریکی و الکترونیکی نقش دارد. برخی از کاربردهای کلید چنج اور در صنایع مختلف به شرح زیر است:
- صنعت خودروسازی: کلید چنج اور در سیستم‌های رانندگی خودروهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کلیدها معمولاً در داخل دسته گیربکس و در سیستم‌های شیفت پنجره‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنعت برق: خرید کلید چنج اور در صنعت برق به منظور کنترل و ایجاد تغییرات در مدارهای برقی استفاده می‌شود. این کلیدها معمولاً در صنایع مختلف از جمله صنایع خودروسازی، صنایع الکترونیکی و صنایع ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- صنعت الکترونیکی: کلید چنج اور در مدارهای الکترونیکی مانند مدارهای فرکانس بالا، مدارهای سوئیچینگ و مدارهای کنترلی به کار می‌رود.
- صنایع ساختمانی: در صنایع ساختمانی، کلید شهر ژنراتور در سیستم‌های تهویه مطبوع، سیستم‌های روشنایی و سیستم‌های کنترلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنعت رباتیک: در صنعت رباتیک نیز از کلید چنج اور استفاده می‌شود تا حرکت و ایجاد تغییر در وضعیت ربات‌های صنعتی انجام شود.
انواع کلید چنج اور
کلید چنج اور (Changeover Switch) یک نوع سوئیچ الکتریکی است که برای تغییر مسیر جریان الکتریکی بین دو منبع مختلف استفاده می‌شود. در زیر برخی از انواع کلید چنج اور را ذکر می‌کنیم:
- کلید چنج اور دو پایه: این نوع کلید چنج اور دارای دو پایه و دو حالت مختلف است که با چرخش کلید، می‌توان بین آنها تغییر داد.
- کلید چنج اور سه پایه: این نوع کلید چنج اور دارای سه پایه است و معمولاً برای تغییر مسیر جریان بین سه منبع مختلف استفاده می‌شود.
- کلید چنج اور چهار پایه: این نوع کلید چنج اور دارای چهار پایه است و معمولاً برای تغییر مسیر جریان بین چهار منبع مختلف استفاده می‌شود.
- کلید چنج اور دو حالته: این نوع کلید چنج اور دارای دو حالت مختلف است که با فشار دادن کلید، می‌توان بین آنها تغییر داد.
- کلید چنج اور قابل برقراری تماس: این نوع کلید چنج اور چینت دارای قابلیت برقراری تماس است و معمولاً برای کنترل و تغییر مسیر جریان در سیستم‌های الکتریکی استفاده می‌شود.
تابلو برق چنج اور چیست؟
تابلو برق چنج اور یا Changeover Panel یک تابلو برق است که برای تغییر مسیر جریان بین چند منبع استفاده می‌شود. این تابلو شامل یک کلید چنج اور و تجهیزات و ملزومات الکتریکی دیگری مانند مدارهای کنترل و حفاظت، فیوزها، قطع‌کننده‌ها و غیره است.
کلید چنج اور در این تابلو به منظور تغییر مسیر جریان بین منابع اصلی و پشتیبان و همچنین تغییر مسیر جریان بین دو منبع اصلی یا بیشتر استفاده می‌شود. به این صورت که در حالت عادی، جریان از یکی از منابع به بار تغذیه می‌شود، اما در صورت قطعی یا نقص در این منبع، با کلید چنج اور می‌توان به صورت دستی یا اتوماتیک به منبع پشتیبان یا منابع دیگر منتقل شد.
تابلو برق چنج اور در سیستم‌های اضطراری و ایمنی نیز به کار می‌رود. در این سیستم‌ها، کلید چنج اور برای تغییر مسیر جریان بین منبع اصلی و منبع پشتیبان استفاده می‌شود. در صورتی که منبع اصلی قطع شود، کلید چنج اور به صورت اتوماتیک به منبع پشتیبان تغییر مسیر می‌دهد و سیستم به صورت آسان و سریع به منبع پشتیبان منتقل می‌شود.
تابلو برق چنج اور در صنایع مختلفی مانند صنایع برق، خودروسازی، هوافضا، صنایع شیمیایی، نفت و گاز، ساختمان‌ها و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. لذا طراحی و نصب صحیح این تابلو در سیستم‌های مختلف بسیار حائز اهمیت است و باید به دقت و با رعایت استاندارد انجام شود.
وظیفه کلید چنج اور در تابلو برق
کلید چنج اور یکی از اجزای مهم تابلو برق است و برای تغییر مسیر جریان بین دو یا چند منبع مختلف استفاده می‌شود. در تابلوهای برق، کلید چنج اور به عنوان یک سوئیچ انتخابی (Selector Switch) برای انتخاب یکی از چند منبع تغذیه برای یک بخش خاص از سیستم الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، در یک سیستم تأمین برق پشتیبان (UPS) که دو منبع تغذیه دارد، کلید چنج اور برای انتخاب منبع تغذیه اصلی یا باتری‌های UPS برای تأمین برق در صورت قطعی منبع اصلی استفاده می‌شود.
همچنین کلید چنج اور در سیستم‌های خنک‌کننده نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این سیستم‌ها، با استفاده از کلید چنج اور می‌توان مسیر جریان بین دو یا چند خنک‌کننده مختلف را تغییر داد و بهترین حالت خنک‌سازی را برای سیستم برقرار کرد.
کلید چنج اور در تابلوهای برق به عنوان یک ابزار کنترلی بسیار مهم محسوب می‌شود و باید به درستی طراحی و نصب شود تا از ایمنی و کارایی بالای تابلو برق برخوردار باشیم.
همچنین کلید چنج اور در سیستم‌های اضطراری و ایمنی نیز به کار می‌رود. در این سیستم‌ها، کلید چنج اور برای تغییر مسیر جریان بین منبع اصلی و منبع پشتیبان استفاده می‌شود. در صورتی که منبع اصلی قطع شود، کلید چنج اور به صورت اتوماتیک به منبع پشتیبان تغییر مسیر می‌دهد و سیستم به صورت آسان و سریع به منبع پشتیبان منتقل می‌شود. به همین دلیل، کلید چنج اور در سیستم‌های ایمنی و اضطراری بسیار حیاتی است و باید به درستی طراحی و نصب شود.
در کل، کلید چنج اور به عنوان یک سوئیچ انتخابی در تابلوهای برق برای تغییر مسیر جریان بین چند منبع استفاده می‌شود. این کلید فیوز در صنایع مختلفی از جمله صنایع برق، خودروسازی، هوافضا، صنایع شیمیایی، نفت و گاز، ساختمان‌ها و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. لذا طراحی و نصب صحیح این کلید در سیستم‌های مختلف بسیار حائز اهمیت است و باید به دقت و با رعایت استانداردهای لازم انجام شود.
تفاوت کلید چنج اور با کلید اتوماتیک
کلید چنج اور و کلید اتوماتیک هر دو برای تغییر مسیر جریان الکتریکی بین منابع مختلف استفاده می‌شوند. با این حال، تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد.
کلید چنج اور به صورت دستی و توسط عامل انسانی عملیات تغییر مسیر جریان الکتریکی را انجام می‌دهد. این کلید معمولاً در سیستم‌هایی مانند سیستم‌های اضطراری و یا در تابلوهای برق به منظور تغییر مسیر جریان بین منابع اصلی و پشتیبان استفاده می‌شود.
از طرفی، خرید کلید اتوماتیک به صورت خودکار و با استفاده از سنسورهای الکترونیکی و مدارات قابل برنامه‌ریزی عملیات تغییر مسیر جریان الکتریکی را انجام می‌دهد. این کلید برای تشخیص و جلوگیری از شوک و خطرات الکتریکی به کار می‌رود و معمولاً در تجهیزات و دستگاه‌های الکترونیکی و یا در سیستم‌های خودکار کنترل و ایمنی استفاده می‌شود.
بنابراین، تفاوت کلید چنج اور با کلید اتوماتیک در نوع کاربری و نحوه عملکرد آنها است. کلید چنج اور برای تغییر مسیر جریان به صورت دستی و توسط انسان به کار می‌رود، در حالی که کلید اتوماتیک برای تشخیص و جلوگیری از خطرات الکتریکی و به صورت خودکار عمل می‌کند.
