کاهش آلایندگی در موتورهای دیزل
رنگ دود خروجی موتور دیزل یک نمایانگر حیاتی از وضعیت فنی موتور است. با بررسی انواع رنگ دود دیزل و دلایل آن، می‌توان به عنوان یک شاخص مهم برای تشخیص عیوب و مسائل تکنیکی موتور دیزل اشاره کرد.
پس از انجام عمل احتراق در سیلندر، دود حاصل از این فرآیند از مسیر سوپاپ دود و سیستم اگزوز به خارج از موتور منتقل می‌شود. اگر احتراق به‌طور کامل انجام شود، میزان دود بسیار کم خواهد بود، به گونه‌ای که مکانیک‌ها معمولاً از موتور بدون دود یاد می‌کنند. اما اگر تنظیمات موتور به درستی انجام نشود یا قطعات آن فرسوده باشند، دود رنگی و گازهای آلاینده از سیستم اگزوز موتور دیزل خارج خواهند شد.
آلاینده‌های دیزل ژنراتور: بررسی و معرفی
در حوزه انرژی، دیزل ژنراتورها به‌عنوان یک منبع قدرت قابل اعتماد به کار می‌روند، اما همراه با این قابلیت، تولید آلاینده‌هایی نیز جلب توجه کرده است که می‌توانند تأثیرات زیان‌آوری بر سلامتی انسان و محیط زیست داشته باشند.
- ذرات جامد:
دیزل ژنراتورها منجر به تولید ذرات جامد می‌شوند، که شامل ذرات فلزی، ذرات ناشی از احتراق سوخت و ذرات معدنی می‌باشند. این ذرات قابل حل در هوا بوده و ممکن است تهویه اتاق را تحت تأثیر قرار داده و به بیماری‌های تنفسی منجر شوند.
- اکسیدهای نیتروژن:
تولید اکسیدهای نیتروژن به عنوان یکی از آلاینده‌های اصلی دیزل ژنراتورها، باعث تشدید مشکلات زیست‌محیطی می‌شود. این اکسیدها تأثیرات منفی بر اسیدزایی، گرمای جهانی و بیماری‌های تنفسی دارند.
- اکسیدهای گوگرد:
تولید اکسیدهای گوگرد نیز یکی از پیامدهای آلاینده دیزل ژنراتورهاست، که ممکن است به تغییر رنگ ساختمان‌ها و افزایش بروز بیماری‌های تنفسی منجر شود.
- آلاینده‌های زیستی:
دیزل ژنراتورها ممکن است علاوه بر آلاینده‌های شیمیایی، آلاینده‌های زیستی نیز تولید کنند، از جمله بوی ناگوار، مواد شیمیایی و باکتری‌ها.
- نویز:
تولید نویز و صدای ناخوشایند توسط دیزل ژنراتورها ممکن است تأثیرات منفی بر سلامتی انسان‌ها و حیوانات داشته باشد.
با درک کامل از این آلاینده‌ها، اقدامات مناسب برای کاهش تأثیرات منفی آن‌ها بر محیط زیست و انسان‌ها می‌تواند اقدامات موثری باشد.
راهکارهای کاهش آلایندگی در موتورهای دیزل
تحلیل رنگ دود خروجی از موتورهای دیزل ابزاری حیاتی برای ارزیابی عملکرد وضعیت فنی موتور است. این دود معمولاً با رنگ‌های سیاه، سفید و آبی ظاهر می‌شود، هرکدام از این رنگ‌ها نمایانگر ویژگی‌ها و مشکلات خاصی در موتور دیزل میباشد. در ادامه، به تفصیل در مورد هر رنگ دود و دلایل مرتبط با آن توضیح داده خواهیم کرد.
دود خروجی به رنگ سیاه
رنگ دود خروجی از موتورهای دیزل نشانگر حیاتی برای تحلیل وضعیت کاری آنهاست. دود سیاه ممکن است ناشی از زیاده‌رفتن مصرف سوخت در دیزل باشد، حالتی که معمولاً به عدم تنظیم صحیح پمپو انژکتورها بازمی‌گردد. برای رفع این مسأله، تنظیم مجدد پمپ و انژکتورها به موثریت خواهد پرداخت.
دود سیاه ممکن است نتیجه کاهش فشار پاشش انژکتورها باشد. اگر سوراخ‌ها و سوزن انژکتور گشاد شده و سوخت به‌طور کامل پودر نشود، تناسب مناسب سوخت به هوا مختلف شده و احتراق کامل اتفاق نمی‌افتد. رفع این مشکل نیازمند تنظیم مجدد انژکتورها یا تعویض سوزن انژکتور است.
کثیف بودن فیلتر هوا و کمبود جریان هوا به سیلندر می‌تواند علت دود سیاه باشد. با تعویض فیلتر هوا، مقاومت در برابر ورود هوا کاهش یافته و این مشکل قابل‌رفع خواهد بود.
استفاده از سوخت نامناسب یا سوخت با کیفیت کمتر نیز می‌تواند منجر به دود سیاه شود. در این صورت، تعویض سوخت با یک نوع تازه و مطابق با نیازهای دیزل ضروری است.
فرسایش قطعات موتور نیز می‌تواند عامل دود سیاه باشد، به خصوص اگر رینگ، پیستون، بوش، یا سوپاپ‌ها فرسوده باشند. با تعمیر موتور و تعویض قطعات، این مشکل قابل‌رفع است.
دود سیاه ممکن است ناشی از بار زیاد موتور باشد. در صورت بار زیاد، موتور سعی در جبران نیروها دارد و با افزایش رگولاتور پاشش سوخت، دود سیاه تولید می‌شود. برای حل این مسئله، کاهش بار موتور و استفاده از دنده سنگین در دیزلهای وسایل نقلیه موثر خواهد بود.
دود سیاه ممکن است به دلیل کارکردن دیزل در مناطق با ارتفاع زیاد از سطح دریا باشد. در این شرایط، فشار هوا کمتر بوده و هوای وارد موتور کمتر می‌شود، که می‌تواند باعث دود سیاه شود. با تنظیم مجدد پمپ انژکتور، موتور به اقلیم منطقه تنظیم خواهد شد.
دود خروجی به رنگ سفید
دود سفید خروجی از موتور دیزل: علت اصلی این پدیده یعنی سرد بودن موتور در زمان آغاز به کار است. هنگامی که قطعات موتور در ابتدای کار سرد هستند، گرمای تراکم و مایع سیستم خنک کننده جذب می‌شود. این موجب می‌شود که دما درون محفظه احتراق به حد مطلوب نرسد و احتراق سوخت ناقص باشد. این مشکل با گرم شدن موتور و کارکرد به مدت چند دقیقه حل خواهد شد.
ترموستات نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کند، زیرا از گردش مایع خنک‌کننده در ابتدای راه‌اندازی موتور به صورت موقت جلوگیری می‌کند. این اقدام باعث می‌شود که سیلندر و محفظه احتراق به سرعت گرم شده و پس از رسیدن به دمای مطلوب، ترموستات باز شود و گردش آب در سیستم خنک‌کننده امکان‌پذیر گردد.
دود سفید ممکن است ناشی از وجود آب در سوخت باشد که منجر به احتراق ناقص و عملکرد نامناسب موتور می‌شود. برای رفع این مشکل، مجموعه صنعتی کاشانی توصیه می‌کند که از فیلترهای ابگیر و تصفیه‌کننده سوخت در مسیر ورودی گازوئیل به دستگاه استفاده شود.
آوانس بیش از حد تزریق سوخت نیز می‌تواند دلیل دود سفید باشد. در این حالت، زیرا پیستون به آخر کورس تراکم نمی‌رسد، حرارت هوای متراکم شده به حد اشتعال کامل سوخت نمی‌رسد و نتیجه‌گر سوخته کامل از موتور خارج می‌شود، مانند حالت خام سوزی.
دود خروجی به رنگ آبی
دود آبی خروجی از موتور دیزل: این اتفاق ممکن است ناشی از ورود روغن به محفظه احتراق باشد که به دلیل فرسایش رینگ و پیستون، سیلندر یا سوپاپ‌ها رخ می‌دهد. در این حالت، روغن وارد محفظه احتراق می‌شود و در آنجا سوخته و دود آبی تولید می‌شود. برای رفع این مشکل، لازم است قطعات فرسوده تعویض و موتور تعمیر شود.
زیاد بودن میزان روغن در کارتل موتور نیز می‌تواند باعث تشکیل دود آبی شود. وقتی روغن اضافه شده به محفظه احتراق نفوذ کند، ممکن است حالتی مشابه روغن‌سوزی ایجاد شود. بنابراین، به کاربران دیزل توصیه می‌شود که مشخصات فنی دیزل را در کاتالوگ مربوطه مطالعه کرده و مقدار مناسب روغن را در هنگام سرویس‌دهی رعایت نمایند.
رقیق بودن روغن نیز ممکن است باعث ایجاد دود آبی شود، که معمولاً به دلیل استفاده از روغن‌های غیراستاندارد یا افزودن بیش از حد روغن به موتور رخ می‌دهد. برای حل این مشکل، توصیه می‌شود که از روغن‌های موتور استاندارد استفاده شود و تعویض روغن به موقع و بر اساس برنامه سرویس و نگهداری انجام شود.
خرابی توربوشارژ نیز می‌تواند عامل دود آبی باشد، اگر یاتاقان یا کاسه نمد محور توربوشارژ خراب شود. در این صورت، روغن به همراه هوای وارد شده به محفظه احتراق می‌سوزد و دود آبی تولید می‌شود. با تعویض کیت توربوشارژر، مشکل احتمالی در مورد توربوشارژ حل خواهد شد.
دود خروجی به رنگ خاکستری همراه با جرقه
در برخی مواقع، هنگام خروج از اگزوز ژنراتور دیزل، مشاهده می‌شود که جرقه‌های آتش همراه با دود خاکستری حاصل می‌شود. این مشکل ممکن است ناشی از خرابی انباره اگزوز باشد یا در موارد دیگر، از عدم تنظیم فیلر سوپاپ‌ها و عدم تطابق زمان پاشش سوخت (پس‌سوزی) ناشی گردد.
بوی گازهای خروجی از اگزوز هم ممکن است نشانگر عدم تنظیم مناسب احتراق باشد. این علائم ممکن است به علت عدم هماهنگی در سیستم احتراق و اگزوز برقرار شده باشد. برای رفع این مشکلات، نیاز است به بازرسی دقیق و تعمیرات متخصصانه توسط تکنسین‌های ماهر در این زمینه.
دود در موتورهای دیزل
گازها و دود حاصل از احتراق نادرست معمولاً دارای بوی نامطبوع و آزارنده هستند، در حالی که بوی گازها از احتراق صحیح و کامل به ندرت قطبی و آزارنده است. دود موتورهای دیزل نیز اطلاعات مهمی درباره وضعیت عملکرد موتور ارائه می‌دهند.
میزان دود خروجی از اگزوز به عنوان نشانگری از وضعیت و کیفیت عملکرد موتور عنوان می‌شود. به عنوان مثال، کم بودن دود سیاه خروجی نشان‌دهنده این است که انژکتورها یا پمپ انژکتور به میزان کمی از تنظیم خارج شده‌اند یا فیلتر هوا گرفته است.
از طرف دیگر، بیش از حد بودن دود سیاه به صورت غلیظ از اگزوز نشانگر مشکلاتی مثل خرابی پمپ و انژکتور، مصرف زیاد سوخت یا بار وارده بر موتور است. این مشکلات ممکن است به گرم شدن موتور و حتی در مواردی به ذوب شدن پیستون منجر شود.
جمع بندی
در این مقاله، به بررسی انواع رنگ‌ها و بوهای دود خروجی از موتورهای دیزل پرداختیم و نشان دادیم که این علائم می‌توانند نشانگر وضعیت و کیفیت عملکرد موتور باشند. همچنین، به تفسیر دلایل مختلف دودهای مختلف، از سیاه و خاکستری تا آبی، پرداختیم.
با بررسی علل احتراق نادرست و مشکلات احتمالی انباره اگزوز، انژکتورها، و دیگر قطعات، خوانندگان با شناخت بهتری از وضعیت موتورهای دیزل خود مواجه شدند. از الکترو شایلی به عنوان یکی از راهکارهای ممکن برای بهبود وضعیت اگزوز در موتورهای دیزل نیز صحبت شد، و اینکه چگونه مراقبت از این تجهیزات می‌تواند به کارایی و عمر موتور کمک کند.
